Poolse premier Donald Tusk kansrijk voor nieuwe termijn
WARSCHAU (ANP/RTR/AFP) – Hoewel sommige opiniepeilingen hem maar een kleine voorsprong geven op zijn nationalistische rivaal Jaroslaw Kaczynski, lijkt premier Donald Tusk van Polen zich te kunnen opmaken voor een tweede ambtstermijn. Dat zou een unicum in de geschiedenis van het Oost-Europese land zijn sinds de val van het communisme in 1989. Tot nu toe moest een regeringsleider steevast na één ambtstermijn wijken voor zijn tegenstander.
De Polen kiezen zondag een nieuw parlement, precies in de 6 maanden dat het Oost-Europese land het voorzitterschap van de Europese Unie vervult. Tusk staat sinds 2007 aan het hoofd van een coalitie van zijn rechtsliberale partij Burgerforum en de kleine Boerenpartij PSL. Mogelijk neemt hij ook de Democratische Alliantie van Links (SLD) in zijn regering op.
Wat de premier dwars kan zitten, is een lage opkomst. De aanhang van de partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) van Kaczynski staat bekend als ouder en gedisciplineerder dan die van Burgerforum en zal naar verwachting sneller de gang naar het stemlokaal maken. De opiniepeilingen geven Tusk soms een voorsprong van 15 procentpunten op zijn rivaal, maar zij gelden als nogal onbetrouwbaar, mede omdat PiS-aanhangers niet altijd voor hun mening uitkomen.
Tusk kan wijzen op economische successen. Polen heeft als enige EU-staat in 2009 geen economische krimp gekend. Dat jaar steeg het bruto binnenlands product met 1,7 procent. Voor de productie wordt dit jaar een groei van 3,8 tot 4,0 procent verwacht en de staatsschuld is relatief laag. Vooral jonge Polen profiteren echter niet van de gestegen welvaart. In augustus was de werkloosheid 11,6 procent van de beroepsbevolking, maar van de jongeren onder 25 jaar zat 23 procent zonder werk.
Als Kaczynski wint, zal hij sterker opkomen voor de belangen van zijn land binnen de EU. Zijn partij is bij ethische kwesties als abortus en homoseksualiteit conservatief, maar verbindt dat met linkse standpunten op economisch terrein. Zo is de PiS voor hogere sociale uitgaven en een belasting voor de rijken. Deze week streek Kaczynski Duitsland tegen zich in de haren door bondskanselier Angela Merkel te verwijten dat zij Polen aan zich wil onderwerpen. In 2005 won PiS mede de verkiezingen door op de anti-Duitse gevoelens van veel Polen in te spelen.