Patiënt ontsnapt in verplegerskostuum
Hoe deden verpleegkundigen in de psychiatrie tussen 1906 en 1941 hun werk? Het boek ”Geduld en toewijding” geeft daarvan een beeld aan de hand van opstellen van werkers in de geestelijke gezondheidszorg in de eerste helft van de vorige eeuw. Zij schreven hun verhalen indertijd voor een opstelwedstrijd van de Nederlandsche Vereeniging voor Psychiatrie en Neurologie. De zes winnende opstellen werden in 1942 in het Tijdschrift voor Ziekenverpleging gepubliceerd.
Allerlei aspecten van het leven in een „inrichting” passeren de revue, variërend van de arbeidstherapie tot de zondagse kerkdienst. „Waarlijk, meer dan eenig ander kerkgebouw is deze kapel een woonstede Gods en een Poort des Hemels”, noteert broeder Julius van Andel, die in Endegeest in Oegstgeest werkte. Hij memoreert ook „de wijze levenslessen, die ik in den loop der jaren van de patiënten mocht ontvangen!”
In de bijdrage van broeder Douwe van der Horst –de jury noemt zijn opstel rommelig– passeren tal van patiënten de revue. De een had ernstige zelfmoordneigingen, een ander ontvluchtte het gesticht in een verplegerskostuum en een derde maakte vanuit zijn bed een „prachtig salto mortale” waarmee hij door de geopende deur in de aangrenzende ziekenzaal terechtkwam. De laatste patiënt werd „veel handelbaarder” nadat hij op verzoek van de afdelingsgeneesheer een sprong maakte waarbij hij met zijn hoofd tegen een glazen deur belandde.
De opstellen worden afgewisseld met foto’s, voorzien van korte bijschriften, die eveneens een aansprekend beeld geven van de psychiatrie uit vervlogen tijden.
Boekgegevens
Geduld en toewijding. Verplegers en verpleegsters in de psychiatrie van 1941 over hun contact met patiënten, Cecile aan de Stegge en Jan-Cees Hoogeveen (red.); uitg. GGZ-VS, Utrecht, 2011; ISBN 978 90 812994 42; 224 blz.; € 18,90.
