Het is druk op het Plein in Werkendam. In tien minuten tijd rijden drie, vier buurtbussen voorbij. „Gaat u naar het ziekenhuis in Gorinchem?” vraagt een Werkendamse aan een van de chauffeurs die met zijn voertuig bij het busstation staat te wachten. „Die bus komt over een paar minuten, mevrouw. Hij is onderweg”, legt deze uit.

„We gaan de buurtbus missen”, voorspelt de vrouw. „Ik moet naar Gorinchem en ben op deze bus aangewezen. Die rijdt om het halfuur. Ideaal. Ik weet niet hoe ik straks naar het ziekenhuis moet. Ze zeggen dat de reizigers er niet op achteruitgaan, maar dat moet ik nog zien.”

Nog een paar maanden en het werk voor de vijftig tot zestig vrijwilligers zit erop. In het verleden werden de amper rendabele lijndiensten van en naar het dorp wegbezuinigd en vervangen door de buurtbus: één lijn naar Gorinchem, één naar Dordt. Het vervoer met de busjes bleek aan te slaan in het rivierdorp. In plaats van tientallen passagiers per dag gingen er honderden mee.

De voertuigen zitten vaak overvol, zodat de busonderneming na verloop van tijd gedwongen werd extra busjes in te zetten en tijdens de ochtend- en avondspits grotere bussen laat rijden. „De afgelopen jaren is het aantal passagiers nog eens met 40 tot 50 procent toegenomen”, aldus Piet van den Bosch van Veolia. „De buurtbus is eigenlijk aan zijn eigen succes ten onder gegaan.”

Volgens Van den Bosch hebben meerdere factoren geleid tot de toeloop van passagiers. „Vroeger gingen kinderen op de fiets naar school in Gorinchem. Tegenwoordig nemen ze gemakkelijker de bus. Daarnaast is de bevolking wat minder traditioneel geworden: ze vliegen uit naar alle kanten.” Bovendien zijn de tarieven zeer aantrekkelijk. Ouderen kunnen voor 30 cent naar Gorinchem.

Door de grote aantallen passagiers vond Veolia het praktischer toch weer een lijndienst op Gorinchem en Dordrecht te beginnen. Dat betekent noodgedwongen afscheid nemen van de tientallen vrijwilligers die het vervoer per buurtbus tot zo’n succes hebben gemaakt. „Dat is pijnlijk”, beaamt Van den Bosch. „Ze zijn trots op hun lijn, maar tonen wel begrip.”

Het succes van de Werkendamse buurtbus heeft Veolia aan het denken gezet. „Er is een band ontstaan tussen chauffeurs en passagiers. Dat merken we aan alles. Daarom laten we als gebaar naar de reizigers straks op de lijndiensten zo veel mogelijk chauffeurs uit deze streek rijden.”

Douwe Wouters beaamt dat hij veel passagiers persoonlijk kent. De 70-jarige vrijwilliger uit Hardinxveld-Giessendam bestuurt de buurtbus nu een jaar of vier en is gehecht aan het werk. „Het is een sociaal gebeuren. Je ontmoet veel mensen en de onderlinge band tussen de vrijwilligers is goed. Man, wat zal ik dat straks missen.”