Dat zei oud-commissaris van de Koningin in Groningen Hans Alders donderdag. Alders werd begin dit jaar door staatssecretaris Bleker van Landbouw gevraagd de maatschappelijke dialoog over megastallen in goede banen te leiden.

Uit het vrijdagochtend gepresenteerde rapport naar aanleiding van de maatschappelijke dialoog blijkt dat de huidige wijze van vee houden, gericht op schaalgrootte en de Europese markt, geen bestaansrecht meer heeft.

„Ben ik duurzaam of niet; dat zullen veehouders zich af moeten vragen”, aldus Alders. Boeren die niet bereid of niet in staat zijn hun bedrijfsvoering aan te passen, zullen zich af moeten vragen wat ze met hun bedrijf willen, is zijn boodschap. „We moeten scherpe lijnen trekken.”

„Het is nu al vrijwel zeker dat een bepaalde groep agrariërs niet mee kan in de ontwikkelingen. Ik heb het Landbouw Economisch Instituut in Wageningen bijvoorbeeld gevraagd hoe de varkenssector ervoor staat. Een groot deel van deze boeren lijdt al een marginaal bestaan. Velen zullen sowieso afhaken als de nieuwe eisen voor de sector in 2013 van kracht worden.”

Veehouders moeten zich onder­scheiden in kwaliteit, is het devies van Alders. „Met leveren van kwantiteit ga je het niet langer redden. Op dat terrein wordt de Nederlandse landbouwsector al ingehaald door Zuid-Amerikanen en Aziaten.”

Het moet anders in de vee­houderij, zegt Alders. „Dat is al jaren bekend, maar toch verandert er vrij weinig.” Veranderingen blijken niet populair. „De discussie wordt gevoerd met de voorlopers, maar we slagen er onvoldoende in om de middengroep mee te krijgen, terwijl de achterblijvers hun gang blijven gaan. Als er al beweging komt, dan bestaat er te veel begrip voor de achterblijvers, die voor hun gedrag beloond worden door het uitstellen van wettelijke eisen. Dat frustreert de voorlopers weer.”

Dat de veehouderij moet verduurzamen was de uitkomst van een tweedaagse bijkomst met experts, eind augustus. Wat duurzaamheid betreft is er nog veel terrein te winnen, aldus Alders. „Het glas is halfleeg of halfvol, maar het is in elk geval nog lang niet helemaal vol.”