Op de bijeenkomst kwam naar voren dat ict geen wonder­middel is voor het oplossen van eenzaamheid, maar wel mogelijkheden biedt om het sociale isolement te bestrijden. Het symposium markeerde de start van de Week tegen Eenzaamheid en werd georganiseerd door het KPN Mooiste Contact Fonds en de VU Amsterdam.

Prof. dr. Theo van Tilburg, hoogleraar sociologie van de VU, presenteerde donderdagmiddag de uitkomst van een TNS NIPO-onderzoek onder ruim duizend jongeren tussen de 12 en de 18 jaar. „Achttien procent van hen noemt zich matig eenzaam. Twee procent zegt sterk of zeer sterk eenzaam te zijn. Er bestaan weinig vergelijkbare onderzoeken, maar dit is best een hoge score”, aldus de socioloog.

De jeugd geeft verschillende oorzaken aan: het uiterlijk (16 procent), een gebrek aan sociale vaardigheden (39 procent) en het gedrag van anderen (40 procent). „Eenzame jongeren krijgen geen complimenten over hun uiterlijk”, merkte Van Tilburg. „Ze zijn onzeker en vinden het moeilijk zelf een gesprek te beginnen. Verder voelen ze zich buitengesloten, worden gepest en vinden dat er niet goed naar hen wordt geluisterd. Opvallend is dat gebeurtenissen die volwassenen in dit kader noemen –verlieservaringen en een verhuizing– door jongeren nauwelijks naar voren worden gebracht.”

Uit het in juni gehouden onderzoek komt naar voren dat eenzaamheidsgevoelens vaker voorkomen onder laag opgeleiden en onder jongeren met psychiatrische problematiek en met een lichamelijke en verstandelijke beperking.

Jongeren brengen gemiddeld 4,5 uur per dag achter hun computerscherm en met hun mobieltje door met het zoeken naar informatie, gamen en sociale media. „Ze beseffen wel dat je naast de vele virtuele surrogaatcontacten altijd vrienden in het gewone leven moet maken.”

De onderzoekers gingen ook na welke mogelijkheden jongeren zien voor ict bij de aanpak van eenzaamheid. Zestig procent kruiste vier opties aan: informatie bieden over eenzaamheid, een onlinecursus over beter opkomen voor jezelf, tips voor vermindering van eenzaamheid en online praten met lotgenoten. Van Tilburg ziet perspectief voor de inzet van ict. „Op jongeren toegesneden digitale informatie ontbreekt nog, terwijl er wel behoefte aan is. Het is belangrijk dat ze hun gevoelens kunnen plaatsen. Tegelijkertijd levert een hulpprogramma via de pc vaker maatwerk. De toegankelijkheid van het medium sluit goed aan op de internetgeneratie, die niet gewend is te wachten.”