Bijna driekwart (73 procent) van hen kreeg te maken met lichte tot ernstige incidenten, tegen 62 procent in het jaar daarvoor. Dat blijkt uit een concept van een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat onder 2000 bus-, tram- en metromedewerkers van vijftien vervoersbedrijven. Treinpersoneel deed niet mee aan de enquête.

In de helft van de gevallen betreft het zwaardere incidenten, zoals mishandeling, diefstal en bedreiging. In de overige gevallen gaat het om lastigvallen en pesten. Metromedewerkers krijgen het vaakst te maken met agressieve passagiers en buspersoneel het minst.

Van de metromedewerkers krijgt 60 procent te maken met de ergste en ook strafbare vormen van agressie, zoals mishandeling en bedreiging. Zij geven met een 4,9 dan ook het laagste rapportcijfer voor hun veiligheid. Tram- en buspersoneel geeft er een magere 6 voor.

De meeste incidenten doen zich voor bij centraal stations en op werkdagen tussen zeven uur ’s ochtends en halftien ’s avonds. Het personeel voelt zich juist op zaterdag het minst veilig. Opvallend is ook dat minder ondervraagden zich onveilig of zeer onveilig zeggen te voelen: dat daalde in de afgelopen twaalf maanden van 58 naar 52 procent.

Als oplossing zien de OV-rmedewerkers het liefst meer camera’s die de passagiers in de gaten houden, een betere bescherming van hun bestuurdersplaats en een beter intern communicatiesysteem. Sommigen pleiten ook voor handboeien en pepperspray om zich te verdedigen.

Bestuurder R. van Baden van FNV Bondgenoten is geschokt door en verontrust over de stijging van het aantal daadwerkelijke incidenten. „De maatregelen van de afgelopen jaren hebben kennelijk onvoldoende gewerkt.”

Volgens hem is het gissen naar de oorzaak van de toename. „Iedereen heeft het altijd over de verruwing van de maatschappij, maar het gaat ook om het OV-product zelf. De dienstverlening wordt minder, conducteurs, controleurs en informatiepunten worden weggesneden.”

Volgens Van Baden maakt de kaalslag „het product kwetsbaar, en dus ook het personeel.” Volgens hem moeten partijen snel om de tafel gaan zitten om stevig te werken aan de kwaliteitscriteria.

De vier grote steden Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam, de G4, hopen spoedig geld van de overheid te krijgen voor extra veiligheidsmaatregelen in het openbaar vervoer. „De vier stadsregio’s hebben, op verzoek van de overheid, plannen opgesteld voor extra maatregelen”, aldus de voorzitter van het G4-overleg openbaar vervoer, B. Bruins. „We gaan er van uit dat het ministerie van Verkeer en Waterstaat die plannen snel in behandeling neemt zodat we aan de slag kunnen. Als ze worden goedgekeurd, betekent dit dat er alleen al voor Den Haag 9,6 miljoen euro beschikbaar komt. Daarvoor worden alle trams van camera’s voorzien en worden 48 extra mensen opgeleid die toezicht houden in de trams.”