„Teneur Prediker is niet negatief”
VEENENDAAL – De teneur van het Bijbelboek Prediker is minder negatief dan velen denken. Dat stelde drs. M. Rotman, medewerker van de Studiebijbel, zaterdag tijdens het symposium ”Heb ontzag voor God, want er is een gericht”.
De bijeenkomst in Veenendaal volgde op de publicatie van het vijfentwintigste deel van de Studiebijbel, een uitgave van de Stichting Centrum voor Bijbelonderzoek. Nadat eerst de Studiebijbel Nieuwe Testament in zeventien delen verscheen, volgt sinds 2004 het Oude Testament. Het recentste deel gaat over het laatste gedeelte van de Psalmen en de boeken Spreuken en Prediker.
Drs. Rotman zei dat velen Prediker als een pessimistisch boek beschouwen. Het zou alleen maar gaan over ijdelheid, zinloosheid en de leegheid van het leven. Het boek Spreuken zou veel positiever zijn. Rotman is het daarmee oneens. Het boek is volgens hem verwant aan Spreuken. Ook in Prediker komen concrete levenslessen aan de orde. De prediker roept er zelfs toe op om te genieten van het leven, ook al komt de leegheid van het leven er duidelijk in naar voren. De les van Prediker is volgens Rotman dat „de schepping niet zinloos is, maar dat mensen mogen genieten van Gods gaven, in dankbaarheid aan God.”
De vertaling van het Hebreeuwse woord ”hebel” met ”ijdelheid” in Prediker 1:2 vindt hij minder geslaagd, evenals de woorden zinloosheid en leegheid. Betere vertalingen zijn tijdelijkheid, vluchtigheid en mysterie. Het probleem is dat de vertalingen niet op elke plaats passen. Volgens drs. Rotman is er sprake van een metafoor, omdat het gaat om verschillende betekenissen. De Studiebijbel heeft daarom gekozen voor het woord damp. Het motto van het boek Prediker wordt dan: „Volkomen damp, alles is damp.” De betekenis is meerduidig: dat het leven snel voorbijgaat, en dat het iets kwaads en iets onbegrijpelijks heeft.
Prof. dr. M. J. Paul, eindredacteur Oude Testament van de Studiebijbel, ging in op het gericht na de dood. Hij zei dat de gelovigen in het Oude Testament wisten van een leven na de dood, al was een aantal zaken, zoals de opstandingsgedachte, niet duidelijk. Hij verwees naar Jesaja 26 en Daniel 12.
Het gericht is duidelijk aanwezig in het boek Prediker. „De prediker legt de nadruk op dit leven, maar geeft aan dat het gevolgen heeft voor het gericht erna. De vraag waarom God het onrecht toelaat zal altijd blijven bestaan, maar zowel het Oude als het Nieuwe Testament maakt duidelijk dat God straks alles recht zal zetten. Hitler blijft niet ongestraft. Leven in wijsheid is geloven in God, Die dingen toelaat op de wereld maar eens een rechtvaardig oordeel uitspreekt.”