Gesprekken over Deense coalitie van start
KOPENHAGEN (ANP/DPA) – De sociaaldemocratische winnares van de Deense parlementsverkiezingen van donderdag, Helle Thorning-Schmidt, begint vrijdag met onderhandelingen om een regeringscoalitie te smeden. De 44-jarige Thorning-Schmidt zei dit tegen de nieuwszender TV2 News.
Ze streeft naar een coalitie van haar sociaaldemocratische partij met de sociaal-liberale Radikale Venstre en de extreemlinkse Socialistische Volkspartij (SF).
Thorning-Schmidt voerde voor de verkiezingen een blok van linkse partijen aan. Dit „Rode Blok” won vijf zetels meer dan het centrumrechtse en rechtse „Blauwe Blok” van scheidend premier Lars Lokke Rasmussen. Die bood vrijdag koningin Margrethe II zijn ontslag aan.
Het Rode Blok won 92 zetels in de volksvertegenwoordiging van 179 afgevaardigden in de Folketing. Maar Thorning-Schmidts eigen sociaaldemocratische partij behaalde haar slechtste resultaat sinds 1903. Haar partij kreeg nog geen kwart van de stemmen (24,9 procent). De opkomst was met 87,7 procent hoog.
Denemarken krijgt voor het eerst sinds 1993 een premier die niet naar de naam Rasmussen luistert. Lars Lokke Rasmussen was de derde minister-president op rij met die achternaam, na de sociaaldemocraat Poul Nyrup Rasmussen en zijn liberale partijgenoot Anders Fogh Rasmussen, die nu baas is van de NAVO. De drie politici zijn overigens geen familie van elkaar.
Het centrumrechtse Blauwe Blok is 10 jaar aan de macht geweest. De kiezers zijn vooral ontevreden over de slechte staat van de economie. De politicologe Thorning-Schmidt riep tijdens haar campagne op de verzorgingsstaat te ondersteunen. Ook zei ze de in elkaar zakkende economie te willen stimuleren met extra uitgaven in plaats van bezuinigingen, zoals Rasmussen had voorgesteld. Ook wil ze de strenge immigratiewetgeving versoepelen.