ChristenUnie wil meer kleur op palet
Behalve veel moslims, telt ons land naar schatting 400.000 christelijke allochtonen. De ChristenUnie zou ze graag aan zich binden. Zaterdag belegde de partij in Rotterdam een eerste bijeenkomst voor migranten. „Het is al moeilijk een geboren Nederlander bij de politiek te betrekken, laat staan een allochtoon.”
Het straatbeeld in het Rotterdamse stadsdeel Pendrecht: bruine, gele en zwarte gezichten. En hier en daar een verdwaalde blanke. Aan de Krabbendijkestraat torent de Christus Triomfatorkerk boven de woonhuizen uit. Het gebouw is in gebruik bij de volle evangelie gemeente ”Het zout der aarde”. Binnen sieren vlaggen van twintig verschillende nationaliteiten de muur van de kerkzaal.
Buiten staat een drietal mannen, aangelokt door een uitnodiging van de ChristenUnie. In dit kerkgebouw kunnen ze deze morgen iets horen over het belang van christelijke politiek.
Jan Leijtens (26) hoeft daarvan niet meer overtuigd te worden. „Wij behoren tot de Victory Outreach-kerk: een internationale kerk die voor 90 procent uit ex-criminelen, drugsverslaafden, dealers, moordenaars en prostituees bestaat. Zelf heb ik een celstraf van tweeënhalf uitgezeten in Vugt.” Wijzend naar zijn twee Aziatisch ogende metgezellen: „Ook zij hebben jaren in de bak gezeten. Maar ze zijn bevrijd door Jezus Christus.”
Leijtens woont in Rotterdam in een zogeheten ”home” van Victory Outreach. Het is een vorm van begeleid wonen, bedoeld om te reïntegreren in de samenleving. „In het mannen-home wonen momenteel zo’n veertig mensen: bijna uitsluitend allochtonen. Ik denk dat ze de laatste keer allemaal op de ChristenUnie hebben gestemd. Dat was de enige partij die voor ons opkwam toen de gemeente Rotterdam ons onlangs om onduidelijke redenen uit onze vaste vergaderlocatie zette.”
Het enthousiasme van de Victory Outreach-aanhangers voor de CU is niet exemplarisch voor de christelijke allochtonen in Nederland. Naar schatting telt Nederland er zo’n 400.000. Slechts een klein deel van hen geeft zijn stem aan de ChristenUnie. Op partijbijeenkomsten loopt slechts een enkel zwart partijlid rond.
Om daarin verandering te brengen heeft de partij de ABC-commissie ingesteld: Allochtonen Betrekken bij ChristenUnie. Afgelopen zaterdag organiseerde de commissie haar eerste grote bijeenkomst. „Een proefballonnetje”, zegt commissielid Joël Voordewind. „We zijn ervan overtuigd dat het een meerwaarde heeft als de veelkleurigheid van Gods schepping zich ook weerspiegelt in de ChristenUnie. Als deze bijeenkomst enigszins aanslaat, willen we dergelijke samenkomsten ook in Den Haag, Utrecht en Amersfoort houden.”
Maar wat heet aanslaan? In de Christus Triomfatorkerk, met zo’n 750 zitplaatsen, zijn deze dag ongeveer vijftig mensen aanwezig. Het van tevoren aangekondigde optreden van een cabaretier en een rapper en het gratis eten („Allochtonen komen alleen als het leuk en lekker is”), hebben dat aantal niet kunnen opschroeven.
Waarom is het zo moeilijk allochtonen bij de politiek te betrekken? „Dat is al lastig bij autochtonen, laat staan bij allochtonen”, zegt Arthur Vlaardingerbroek, raadslid voor de ChristenUnie in Rotterdam. Van de 82 migrantenkerken in zijn stad heeft hij er 52 een uitnodiging gestuurd. „Maar ik besef dat dit onvoldoende is. Juist bij allochtonen gaat het om het persoonlijke contact. Ze zijn ook niet geïnteresseerd in grondslagdiscussies. Als ChristenUnie en allochtoon elkaar vinden, kan dat alleen op basis van een levend geloof in Jezus Christus.”
In plaats van hen uit te nodigen, zou de partij allochtonen moeten opzoeken in hun eigen zondagse bijeenkomsten, meent Vlaardingerbroek. „Dan heb je er wél vele honderden bij elkaar.” Voordewind sluit erbij aan. „Wat doet een partij als de PvdA? Die legt een foldertje bij de Marokkaanse kapper, met natuurlijk juist dat raadslid op de foto dat van Marokkaanse afkomst is. Bij de Turkse bakker leggen ze eenzelfde folder met een Turkse PvdA-politicus. Dat soort dingen zouden wij ook moeten doen.”
Maar ook bij een meer offensieve aanpak stuit de ChristenUnie op drempels. „Juist christelijke asielzoekers hebben vaak een grote afkeer van de politiek. Politiek is de reden geweest waarom ze uit hun land moesten vluchten, waardoor hun familie uiteen is gereten. Het kost veel energie om aan te tonen dat politiek in Nederland iets anders is. Dat het werkelijk mogelijk is via jouw stem invloed uit te oefenen op het landsbestuur.”
Yvette Lont, deelgemeenteraadslid in Amsterdam en auteur van het boek ”Van prostitutie naar politiek”, weet alles van de weerstanden tegen politiek die bij christelijke allochtonen vaak bestaan. „In het stadsdeel waar ik woon, Amsterdam-Zuidoost, is 80 procent allochtoon. Er zijn zo’n 85 migrantenkerken, waaronder heel kleine groepjes, maar ook kerken die ’s zondags 1000 of 2000 mensen trekken. Een groot deel van die kerken -en hun voorgangers- heb ik bezocht.”
In veel geloofsgemeenschappen kreeg zij een warm onthaal. Tegelijk moesten soms barrières genomen worden. „Veel pentecostals hebben als boodschap dat we afstand moeten houden van de wereld. Daar rekenen ze ook de politiek onder. Ik wijs ze altijd op Romeinen 13. Daar staat toch heel duidelijk dat overheden door God zijn ingesteld. Ik geloof dat Hij in overheidsorganen ook christenen een plaats geeft.”
Lont gooit er gewoonlijk ook een paar praktische argumenten tegenaan. „Ik zeg dan: Het gaat om jullie belastinggeld. Als je betaalt, heb je er ook recht op te weten wat er met het geld gebeurt.” Het verwijt dat de ChristenUnie niet openstaat voor allochtonen, pareert zij met gemak. „Het feit dat er maar weinig migranten op kieslijsten staan, betekent dat de partij niet gemakkelijk geschikte kandidaten kan vinden. Het moet van twee kanten komen: de ChristenUnie moet er actiever op uittrekken, maar migranten moeten zich ook bij de ChristenUnie melden. Kan ik iets voor jullie betekenen? Hoe kan ik me scholen, zodat ik in de politiek actief kan worden?”
Voordewind: „Participatie van allochtonen in onze partij is een proces van lange adem. Zolang we nog weinig capabele migranten hebben, ben ik voorstander van positieve discriminatie: bij gelijke geschiktheid de voorkeur geven aan een allochtoon.”
Ook Tweede-Kamerlid mevrouw Huizinga-Heringa verweert zich tegen het verwijt dat de CU te weinig voor allochtonen doet. „Ik hoor regelmatig de vraag: Wat kan de partij voor mij betekenen? Die vraag mag gesteld worden. Maar belangrijker dan het behartigen van belangen is dat de ChristenUnie een partij wil zijn die opkomt voor de eer van God en die Zijn heilzame geboden door wil laten werken in de samenleving.”
Volgens Huizinga hebben ChristenUnie en christelijke allochtoon veel gemeen. „In mijn kerkelijke gemeente bezoeken heel wat allochtonen de diensten. Onder hen is ook een prachtige Zaïrese vrouw, die verkering heeft met een Hollandse jongen. Ooit vroeg ik die jongen: Heb je er wel vertrouwen in dat het goed zal gaan tussen jullie? Twee van die verschillende culturen? Hij antwoordde mij: We zijn beiden christen. Daardoor heb ik meer met haar gemeen dan met menige blonde Friezin met blauwe ogen.”
Zo kan volgens Huizinga ook de verhouding tussen CU en allochtoon getypeerd worden. „Een Hollandse christen voelt zich in de moderne cultuur soms net zo vreemd als een asielzoeker in het land waar hij naartoe gevlucht is.”
Volgens Huizinga heeft de bijeenkomst in Pendrecht voldoende opgeleverd om in andere steden vervolgd te kunnen worden. Dat vindt ook de Ethiopiër Altaye Kasahun (50). De Ethiopisch-evangelische kerk in Rotterdam, waar Kasahun ouderling is, bestaat uit een kleine zeventig gelovigen. Tijdens de verkiezingscampagne kwam daar op zeker moment iemand van de ChristenUnie langs die folders uitdeelde en informatie verschafte.
„Dat hebben wij als heel bijzonder ervaren. In Nederland wonende Ethiopiërs staan heel ver van de politiek af. Sommigen wonen al dertig jaar in Nederland en snappen nog steeds niets van het openbaar bestuur. Vaak vroegen we ons af: In welke partij zitten nu die échte christenen, mensen aan wie we ons vertrouwen kunnen geven? Want het gaat niet goed met Nederland. Nu weten we waar we wezen moeten.”
Kasahun schat in dat 90 procent van zijn gemeente sindsdien ChristenUnie stemt. „We hebben daar als kerkleiding erg achteraan gezeten. Elke zondag herinnerden we de mensen eraan. Zo van: Nog twee weken en dan is het zover. Hebt u uw stemkaart klaarliggen? Dat heeft gewerkt.”