„Ik voelde een golf van hete lucht”
Voor de tweede keer in korte tijd werd de Schilderswijk in Den Haag zaterdag getroffen door een explosie. Voor burgemeester Deetman zijn „geruchten over opzet” niet concreet.
Uren na de klap is het druk in de buurt van de Herman Costerstraat. Veel Hagenaars willen met eigen ogen zien welke ramp hun stad zaterdag trof.
De snackbar waar het gas zich in de kelder ophoopte, is als een plumpudding in elkaar gezakt. De vloer van de begane grond is weg, de eerste verdieping ingestort. Puin en huisraad ligt op straat. Ergens uit de brokken bij de buren steekt een etalagepop.
De achterkant van het gebouw raakte verreweg het zwaarst beschadigd. Aan de voorkant was de schade minder. Hier werden de gevels van de snackbar, een kledingwinkel en een kleine juwelierszaak de straat opgeblazen in de richting van de Haagse markt.
Deze landelijk bekende markt trekt in weekeinden 50.000 of meer bezoekers. Een oudere vrouw liep snijwonden op van rondvliegend glas doordat ze op de fiets langs de snackbar reed, juist toen de gasexplosie zich voordeed. „Ik hoorde een enorme klap en voelde een golf van hete lucht. Daarna werd ik over het hek van de fietsenstalling geblazen”, aldus de vrouw.
Een deel van de markt werd ontruimd. Ton Duyndam heeft een kraam met planten op de drukbezochte markt. Hij zag de ontploffing gebeuren. „Ik hoorde een enorme dreun en zag toen een grote zwarte stofwolk naar buiten komen.” Er was paniek. „Overal renden mensen en lagen er gewonden.”
De marktkoopman twijfelde geen moment en bood hulp. „Het was een grote ravage. We werden na een paar minuten weggestuurd omdat er gevaar was voor nog een ontploffing. Ook kon de boel instorten.”
Een grasveldje onder de bomen op het Hobbemaplein diende als opvangplek voor de gewonden. Omstanders prijzen de snelle inzet van politie, brandweer en ambulance. „Het leek of ze uit de lucht kwamen vallen.”
Een man met forse tatoeages zegt dat hij al voor de klap gas heeft geroken. „Toen kwam die enorme knal. Je staat te trillen op je benen.” Hij kwam wel eens in de snackbar voor een broodje. „Het was er om tien uur ’s ochtends nog niet zo druk. Tussen de middag ziet het er zwart van de mensen.”
Volgens de man is het „een wonder” dat er geen brand uitbrak. „Dat gebeurde vorig jaar wel, toen er vlakbij een explosie was in een drogisterij.” Dat er niet meer slachtoffers zijn gevallen, mag ook een wonder heten. Was niet de achtergevel van de snackbar „eruit geblazen” maar de voorkant dan zouden voorbijgangers zijn getroffen door het puin.
Onder de buurtbewoners zijn de speculaties niet van de lucht. Twee gasexplosies binnen anderhalf jaar in dezelfde buurt, dat kan geen toeval zijn. De oorzaken gaan als een lopend vuurtje: wiettelers die gas aftappen, illegalen die het niet zo nauw nemen en slecht onderhoud van de panden.
De Haagse burgemeester Deetman doet niet mee aan de roddels. „Ik ken de speculaties, maar het onderzoek naar de oorzaak moet antwoorden geven.”
De burgemeester arriveerde een uur na de explosie op de plaats van de ramp en spoedde zich direct naar de aan het Hobbemaplein gelegen openbare bibliotheek. Daar hadden de autoriteiten een tijdelijke opvangplaats gecreëerd voor geëvacueerde omwonenden. Familieleden en vrienden van de slachtoffers konden hier op verhaal komen.
De burgemeester nam ruim de tijd om ’zijn’ burgers een hart onder de riem te steken en hun verhalen aan te horen. „Iets als dit gaat je als burgemeester zeer aan het hart. Dat spreekt vanzelf”, zei Deetman enkele uren later.