Momenteel vinden werkzaamheden voor de aanleg van de innovatieve vispassage plaats aan de Heer Jansdijk, naast het gemaal in ’s-Gravenpolder.

Vanaf december 2011 kunnen vissen vanuit het zoute Westerscheldewater naar het zoete binnenwater van de Zak van Zuid-Beveland en vice versa zwemmen.

Het waterschap Scheldestromen werkt aan verbetering van de visstand in de binnenwateren, hiertoe aangezet door Europese richtlijnen. Volgens Wouter Quist, aquatisch ecoloog bij het waterschap, zullen vooral de aal, spiering, brakwatergondel, driedoornige stekelbaars en bot van vispassage Maelstede gebruik gaan maken.

Barrières

In het najaar trekken deze vissoorten van nature van zoet naar zout water en in het voorjaar van zout naar zoet water. Door allerlei barrières zoals gemalen en stuwen wordt dat bijna onmogelijk. Daardoor wordt het voor deze vissoorten steeds moeilijker zich in stand te houden. Vispassages moeten uitkomst gaan bieden.

Quist is enthousiast over de mogelijkheden die de nieuwe passage in ’s-Gravenpolder biedt. „Als de vissen in het najaar naar zout water willen, volgen ze eerst de stroming. Dan komen ze bij het gemaal, waar ze door licht en geluid worden afgeschrikt en zodoende naar de vispassage worden geleid. In een verzamelbak stroomt zout water, waardoor de vissen naar binnen worden gelokt. Als de verzamelbak helemaal gevuld is met zout water, wordt de ingang afgesloten en de uitgang geopend, waarna de vis door een lange buis onder de dijk door naar buiten kan zwemmen, de Westerschelde in.”

In het voorjaar herhaalt het proces zich in tegenovergestelde richting. De vis kan vanuit de Westerschelde door de passage de polder in zwemmen. Zelfs tot aan Goes, als hij dat wil.

De locatie bij het gemaal in ’s-Gravenpolder is zorgvuldig gekozen. Uit onderzoek blijkt dat daar veel vis zwemt én het achterliggende gebied heeft veel oppervlaktewater waar de vis naartoe kan zwemmen. „Als achter de vispassage maar heel weinig water is waar de vis kan zwemmen, heeft de passage maar weinig zin”, zegt Quist.

Vispassage Maelstede is dan wel de eerste die op deze manier wordt aangelegd, maar als het aan het waterschap ligt niet de enige. Ondanks dat een vispassage zo’n 500.000 euro kost, start eind 2011 de aanleg van een passage op Schouwen-Duiveland en tot 2015 staan er nog vijf andere op de planning binnen Zeeland.