Per jaar sterven er 30 tot 35 mensen die achter de tralies zitten. Dat gebeurt deels door zelfmoord en deels door andere oorzaken. „Omdat de overheid deze mensen de vrijheid heeft ontnomen, draagt ze de verantwoordelijkheid over hen”, meent Brenninkmeijer.

In oktober 2009 werd een landelijke richtlijn voor overlijden in een justitiële inrichting ingevoerd. Die moet er voor zorgen dat na het overlijden van een gedetineerde het handelen van de verantwoordelijke instanties transparant en controleerbaar is. Maar in de praktijk is dit nog te vaak niet het geval, aldus Brenninkmeijer.

De ombudsman stelt dat hij elk jaar onderzoeken doet naar overlijdensgevallen in gevangenschap. „Maar al te vaak is het de nabestaanden niet duidelijk wat er precies is gebeurd vóór, tijdens en na het overlijden”, constateert hij.

Brenninkmeijer heeft justitie en de Inspectie voor de Gezondheidszorg gevraagd dossiers van zowel zelfdodingen als andere overlijdensgevallen in detentie beschikbaar te stellen. Met het doorlichten van deze rapportages wil de ombudsman onderzoeken of de Nederlandse overheid aan haar zorgplicht heeft voldaan en hoe daarover verantwoording is afgelegd.

Het onderzoek is naar verwachting in februari volgend jaar klaar.