Nieuwste stukje Nederland nog verboden gebied
TER HEIJDE – Elke dag moet de beveiliging wel mensen wegsturen. Veel strandliefhebbers staan te popelen om de Zandmotor te ontdekken, maar de vers opgespoten zandbank in de Noordzee gaat pas over enkele weken open.
Wie een strandwandeling wil maken van Hoek van Holland naar Scheveningen, heeft ter hoogte van Ter Heijde een probleem. Prikkeldraad verspert het strand. Gele borden geven duidelijk aan: ”Werk in uitvoering, verboden toegang”. Het wordt omlopen. Via strandopgang Schelppad over het fietspad richting de strandopgang bij de Haagse watertoren.
Dagelijks zijn er mensen die toch hun strandwandeling vervolgen om het nieuwste stukje Nederland te betreden: de Zandmotor. Die wordt opgespoten in het kader van de kustversterking. Bij de vloedlijn is het prikkeldraad weggeslagen door de golven. Daar liggen wat ijzeren buizen die met kettingen aan elkaar zijn gebonden. Bij laagwater is het gebied dus niet al te moeilijk te betreden.
Maar wie denkt ongehinderd door te kunnen lopen, kan dat vergeten. Twee beveiligers houden vanaf hun keet bij strandopgang Schelppad het hele gebied in de gaten. Beveiliger Ton de Jong: „We rijden naar zulke mensen toe en vragen hun vriendelijk terug te gaan. Er zijn nog gevaarlijke plekken met drijfzand op de Zandmotor, het gebied is nog niet vrijgegeven. Wie toch doorloopt, krijgt van de politie een bekeuring van 160 euro per persoon.” De wachtposten maken zo’n tien keer per dag een rondje over de nieuwe zandplaat in hun terreinwagen.
Vlak bij de vloedlijn liggen nog honderden meters ijzeren buis, helemaal begroeid met een soort korstmos. Door deze buizen is inmiddels al ruim 20 miljoen kuub zand gestroomd. Daardoor is een zandvlakte ontstaan in de vorm van een haak. Zo’n 100 hectare van de bank ligt boven water, het deel onder water is nog veel groter.
Het is de bedoeling dat de natuur bezit neemt van de Zandmotor. Wind, zeestromingen, eb en vloed zullen de zandbank vormen. Iets van dat proces is nu al te zien. Half afgehakte duintjes bewijzen dat de zee zijn werk heeft gedaan. Na verloop van tijd zal de haakvorm voor de kust zijn verdwenen en is het strand van Zuid-Holland beduidend breder geworden.
Wetenschappers denken dat deze innovatieve manier van kustuitbreiding goedkoper en minder schadelijk voor de onderwaternatuur is dan de gebruikelijke zandsuppleties die eens in de vijf jaar plaatshebben. Als blijkt dat de Zandmotor een effectieve manier van kustversterking is, kan het concept ook op andere plaatsen in binnen- en buitenland worden toegepast.
De Zandmotor zal ook een recreatieve functie krijgen. Het is nu al een hele belevenis om midden op de enorme zandvlakte te staan. De wind doet het zand om de benen stuiven. Het is een soort woestijngevoel, te vergelijken met een bezoek aan de Vliehors op Vlieland. Zand, zand en nog eens zand. Alleen het uitzicht op de flats van Kijkduin en Scheveningen en, naar de andere kant, op de containerkranen van de Maasvlakte verstoren de idylle van helemaal alleen midden in de natuur te zijn.
Flora en fauna hebben het rustige gebied inmiddels ontdekt. Tientallen aalscholvers staan hun vleugels te drogen. Verschillende soorten meeuwen houden ze gezelschap. Van een paal midden op de Zandmotor vliegt warempel een slechtvalk weg. Leo Linnartz van natuurontwikkelingsorganisatie Ark ontdekte eerder deze maand een plantje met de naam gelobde melde (Atriplex laciniata) op de Zandmotor.
refdag.nl/groen voor meer foto’s; zandmotor.nl.