Aanslagen Israël kwamen niet onverwachts
JERUZALEM – De terreuraanslagen die donderdag in Zuid-Israël werden gepleegd, kwamen niet onverwachts. Al wekenlang wijzen Israëlische veiligheidsdeskundigen op de wanorde die is ontstaan in de Sinaï na de val van de Egyptische president Hosni Mubarak. Terroristen genieten daar nu een grotere vrijheid dan in het verleden.
De Israëlische defensieminister, Ehud Barak, zei donderdag dat de aanslagen duiden op een verzwakking van de controle van Egypte over de Sinaï en de toename van terreuractiviteiten in het berggebied.
De bewindsman wees er ook op dat de aanslagen in Gaza goed lijken te zijn voorbereid. Het vermoeden in Israël was donderdag dat de terroristen uit de Gazastrook kwamen en via de Sinaï Zuid-Israël binnengedrongen. Zo’n infiltratie is relatief gemakkelijk: de grens tussen Egypte en Israël is poreus.
Israëlische defensiebronnen spraken het vermoeden uit dat de aanslagen zijn gepland door de zogenoemde volksverzetscomités in de Gazastrook. De terroristen trokken wellicht door de tunnels naar Egypte en reisden vervolgens naar het zuiden, om ten noorden van Eilat de grens met Israël over te steken.
Israël reageerde snel op de aanslagen. Militair commandant Abu Awad Kamal al-Nairab van de volksverzetcomités en enkele andere leden van de beweging werden donderdag bij een Israëlisch bombardement op Rafah gedood. Palestijnse bronnen zeggen dat daarbij ook een Palestijnse jongen het leven verloor.
Vorig jaar besloot de Israëlische regering een meer dan 200 kilometer lang hekwerk langs de grens met Egypte te plaatsen. De barrière was toen vooral bedoeld om de komst van asielzoekers tegen te gaan, die de afgelopen jaren met tienduizenden tegelijk de grens overstaken omdat ze het leven in Egypte wilden inruilen voor een beter bestaan in Israël. Het hek is op zijn vroegst eind volgend jaar klaar.
Maar het waren vorig jaar niet alleen asielzoekers die de autoriteiten zorgen baarden. In augustus vuurden terroristen vanuit de Sinaï raketten af op de Israëlische badplaats Eilat. Een deel ervan miste doel en een man in de Jordaanse badplaats Aqaba vond de dood. Het Israëlische bureau voor terreurbestrijding adviseerde Israëlische vakantiegangers de Sinaï te mijden. Daar zou namelijk een kans bestaan op aanslagen op toeristen.
Na de val van de Egyptische president Mubarak in februari verslechterde de situatie in de Sinaï zienderogen. In grote delen van het schiereiland kregen terreurgroepen meer vrijheid. In deze situatie zag Hamas kans nieuwe geavanceerde wapens uit Iran via de Sinaï binnen te smokkelen.
De chaos in de Sinaï bleek ook uit het feit dat onbekenden diverse aanslagen konden plegen op de gaspijpleiding tussen Egypte en Israël. Israël gebruikt het gas voor de productie van elektriciteit.
Het is geen wonder dat Israël Egypte eind vorige week toestemming gaf om zijn troepen in de Sinaï te versterken. De toestemming is nodig omdat het vredesverdrag beperkingen stelt aan de Egyptische legeropbouw op het schiereiland. Egypte probeerde een einde te maken aan de controle van de bedoeïenen over het noordelijke deel van de Sinaï die met de terroristen samenwerken. Maar het was al te laat. Bovendien is het onzeker of het Egypte lukt om snel een einde te maken aan de chaos.
Vooralsnog leek donderdag te worden bevestigd waar velen bang voor waren: dat de veiligheidssituatie in Zuid-Israël na de Arabische lente zou verslechteren. Dat gebeurt juist op het moment dat Israëliërs erover praten om het budget voor het leger te verkleinen om zo de prijzen voor het levensonderhoud te kunnen verlagen.
De Israëlische legerleiding zal de aanslagen zeker gebruiken om te stellen dat Israël voor nieuwe veiligheidsuitdagingen staat nu de oude regimes in het Midden-Oosten zijn gevallen of dreigen te vallen.