De oppositiepartijen die de commissievergadering van dinsdag woensdag voort wilden zetten in een ‘full dress’ Kamerdebat, hadden een meevaller. Juist op dinsdagavond kwamen de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Sarkozy met hun voorstel om een Europese autoriteit in te stellen die begrotingsregels moet handhaven.

Heerlijk! Een prachtig nieuw thema voor de voortgezette gedachtewisseling aan het Binnenhof. Konden oude koeien zoals de misrekening van Rutte eindelijk terug in de sloot en was er een goede aanleiding om de blik in plaats van achterwaarts voorwaarts te richten. „Kabinet, wat gaan we doen? Welke kant moet het straks op met Europa?” klonk het opgewekt en energiek uit de mond van D66-leider Pechtold.

Dat er íets moet gebeuren met landen die Europese begrotingsregels aan hun laars lappen en weigeren hun economie te hervormen, daarover zijn alle partijen het eens. Maar wat? Is het nieuwste plan van Duitsland en Frankrijk de oplossing voor het probleem? Of leidt zo’n aanpak tot nieuwe, ongewenste overdracht van soevereiniteit aan Europa?

Maar als dat waar is, wat dan? Een systeem van zogeheten automatische sancties instellen? Of betekent ook dat overdracht van nationale soevereiniteit?

Dat waren vragen die woensdagmiddag een belangrijk deel van het Kamerdebat in beslag namen. Een debat waarbij nagenoeg alle Kamerleden weer aanwezig waren en de plenaire vergaderzaal zich na zes weken zomerstilte ouderwets vulde met geroezemoes.

Het verlies van nationale soevereiniteit; het was vooral PvdA-leider Cohen die hiervan een zwaar punt maakte. Niet dat hij het onoverkomelijk vond als Den Haag opnieuw enkele bevoegdheden aan Brussel zou afstaan –voor het welslagen van het Europese project moet je nu eenmaal iets over hebben–, maar hij eiste van het kabinet boven alles openheid en eerlijkheid. Áls automatische sancties –waarvan Rutte en de zijnen voorstander lijken– een verder verlies van zeggenschap impliceren, geef dat dan eerlijk toe, aldus Cohen.

Ook CU-leider Slob ruimde voor dit thema veel tijd in. Had de Kamer dit jaar niet een motie van zijn hand met algemene stemmen aangenomen om voorlopig geen bevoegdheden meer aan Europa af te staan? En hoe kon de PvdA dan de deur naar verdere soevereiniteitsafdracht toch weer op een kier zetten?

Cohen kwam er niet helemaal uit. Maar Rutte hield de rug recht. Een belangrijk stuk soevereiniteit hébben we al lang weggegeven, aldus de premier, namelijk toen we de euro invoerden en het stabiliteitspact sloten. We zijn toen alleen vergeten er een sluitend sanctiesysteem bij te leveren. Dat verzuim gaat de EU nu goed maken. En, parlement, wees maar niet bang, automatische sancties zullen Nederland in de praktijk nooit treffen. Wij hebben onze zaakjes immers altijd goed op orde?

Minister De Jager (Financiën) wist het eveneens zeker. „Stel dat er in een woonwijk een snelheidslimiet geldt van 50 kilometer, die echter niet gehandhaafd wordt. Als de politie die dan vervolgens gaat handhaven, komen er dan nieuwe regels? Nee, toch?”

SGP-Kamerlid Van der Staaij verbaasde zich wat over de discussie. „Sommige partijen in de Kamer hameren steeds op heldere communicatie en juiste informatie. Als je dat wilt, moet je het toekennen van níeuwe bevoegdheden dus niet gaan typeren als overdracht ván bevoegdheden. Dan schep je zelf verwarring.”