De brief, gedateerd op maandag, is gericht aan Eurocommissaris Viviane Reding van Justitie en Thomas Hammarberg, commissaris voor Mensenrechten bij de Raad van Europa. Aan hen wordt gevraagd een onderzoek te starten naar de schending van de „rechten die gelden voor alle Europeanen” door de religiewet.

Volgens de ondertekenaars van de brief kan de nieuwe religiewet, waarin slechts aan een aantal kerken een officiële status wordt toegekend door de overheid, niet door de beugel. De wet is in strijd met het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie en met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Ook hanteert de wet geen democratische scheiding tussen kerk en staat, zo is in de brief te lezen.

De ondertekenaars, waaronder schrijvers, filosofen en politici, streden in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw tegen de communistische partij in Hongarije. Zij vrezen door de wet een terugkeer van die tijd. „In de jaren 1970, toen de Sovjet-Unie heerste over Oost-Europa, was alles wat we konden doen in soortgelijke situaties het houden van wakes bij religieuze locaties die waren gesloten of gesloopt. We vochten voor een Europa, verenigd onder de mensenrechten. Is onze hoop voor niets geweest?”

In de nieuwe religiewet wordt bepaald dat slechts veertien kerkgenootschappen door de overheid worden erkend. Door de maatregel zullen meer dan driehonderd kerkgenootschappen en hun maatschappelijke organisaties als scholen en ziekenhuizen geen staatssubsidie meer ontvangen. Wel is het mogelijk een aanvraag tot erkenning in te dienen. Kerkgenootschappen die minder dan twintig jaar actief zijn, worden uitgesloten van erkenning, zo staat in de brief. De wet wordt van kracht op 1 januari 2012.

De veertien denominaties die hun registratie mochten behouden, zijn de Rooms-Katholieke Kerk, de Grieks-Katholieke Kerk, de Oosters-Orthodoxe kerken, de lutheranen, de gereformeerden, enkele joodse gemeenschappen, de Unitarische Kerk, de Unie van Baptisten, en de pinksterkerk Geloof Kerk. Religieuze groepen die hun status zullen verliezen, zijn onder anderen die met een methodistische, adventistische, evangelicale, hindoeïstische en islamitische achtergrond.