„Fraude”, oordeelde de vereniging van universiteiten VSNU toen een Algemeen Dagblad-verslaggever vorige week wees op het bestaan van een website als scriptielatenschrijven.nl. Waarna de vereniging er openhartig aan toevoegde dat ze van het bestaan van de handel in scripties niet afwist.

Die handel is er niet alleen in het geniep; er zijn mensen die er hun werk van maken. Ze helpen studenten aan een scriptie, en desnoods zelfs aan een onderwerp daarvoor.

„Ik ben op zoek naar iemand die mij kan helpen met mijn afstudeerscriptie sociologie. Het liefst zou ik zo veel mogelijk uit handen willen geven”, meldt Freekje op scriptielatenschrijven.nl. Met de auteur die zich meldt, kan ze vervolgens in onderhandeling over de vergoedingen.

Niet dat het altijd handenvol geld kost: soms besparen studenten er juist mee, doordat ze aan de ‘langstudeerdersboete’ ontkomen door een scriptie op tijd in te leveren. Andermans product, dat wel.

Klaas wil master of marketing worden, maar heeft geen tijd. En dus wil hij met andermans veren pronken. „Het Theoretisch Kader is praktisch al geschreven, en moet alleen nog aangepast worden. Verder zal de rest (het onderzoek en de uitwerking) wel nog gedaan moeten worden. Ik ben begonnen met mijn baan, dus heb simpelweg geen tijd om het af te maken.” Wie biedt?

Uitbesteden

Studenten hebben allerhande redenen om het scriptieschrijven uit te besteden. Gebrek aan tijd, begeleiding of taalvaardigheid. Gemakzucht. Vluchtgedrag. Wanhoop.

En tóch moeten studenten zelf hun academische of beroepsmatige bekwaamheid tentoonspreiden. Fraude is bedrog. Het devalueert je diploma, zelfs als de oneerlijkheid niet wordt ontdekt.

Plagiaat

Voor dat laatste doen de universiteiten alle moeite. Professoren bespeuren plagiaat van tekstgedeelten door verschillen in schrijfstijl aan te wijzen, al dan niet met behulp van computersoftware. Fraudeurs vangen die hun complete werkstuk hebben uitbesteed, is lastiger. Docenten en hoogleraren moeten dan aantonen dat de stijl afwijkt van die in eerdere producten van de student. Ontdekking kan betekenen: van de universiteit of hogeschool worden gestuurd. Zónder bul.

De Landelijke Studentenvakbond grijpt de publiciteit rond de scriptiehandel aan om het „achterlijke” van de langstudeerdersmaatregel te beklemtonen waarmee de Eerste Kamer vorige maand instemde. Studenten die langer dan een jaar uitlopen op hun studie, moeten 3000 euro betalen. En dan maakt een kat in het nauw soms rare sprongen.

De scriptiehandel is de universiteiten overigens niet zo onbekend als de VSNU wil doen geloven. In november publiceerde de Universiteitskrant van de Rijksuniversiteit Groningen het artikel ”Scripties? Marktplaats heeft ze! Ghostwriters staan klaar om je te helpen. Inclusief plagiaatscan.”

De schrijfster had zich voorgedaan als „desperate psychologiestudente die hard werkt om haar collegegeld te betalen en daardoor niet aan haar scriptie toekomt.” De aanbieders via Marktplaats bleken 600 tot 1500 euro voor een scriptie te vragen. „Studenten hebben wel de brains, maar niet de tijd om dat laatste stukje zelf te doen”, reageerde een van de schrijvers. „In sommige gevallen moeten ze 15.000 euro extra collegegeld betalen als ze een jaar extra aan hun scriptie werken. Dat is niet op te brengen.”

Bij Engelstalige scripties kunnen zelfs schrijvers in het buitenland worden ingeschakeld. Uit onderzoek van de Chinese Wuhanuniversiteit in 2009 bleek dat studenten in dat land 40 miljoen euro per jaar spenderen om andere mensen hun scripties te laten schrijven.

Aanbieding

In Engeland heeft Custom Writing UK 400 schrijvers in de aanbieding. Die gaan nog een stap verder dan het produceren van een masterscriptie. Voor een proefschrift draaien ze hun hand ook niet om. De doctorstitel wordt daarmee net zo gedevalueerd als door het bestaan van eredoctoraten, waarbij soms mensen de titel krijgen toebedeeld die nooit één wetenschappelijke publicatie hebben vervaardigd.