Buitenland

Afghaanse politie zwaar onder vuur

KABUL (AP) – De taliban lieten een regen van kogels neerdalen op zijn controlepost toen de Afghaanse politieagent Jan Agha het suizende geluid van een raket hoorde.

29 July 2011 19:28Gewijzigd op 14 November 2020 16:00
Politie in Afghanistan. Foto EPA
Politie in Afghanistan. Foto EPA

Op hetzelfde moment probeerde hij een tourniquet aan te leggen op zijn bebloede hand die door een kogel was getroffen. Agha rende weg, maar 
hij was niet snel genoeg. Splinters van de ontplofte raket troffen zijn benen, die op meerdere plaatsen braken. „Als ik was blijven staan waar ik stond, dan zou ik nu dood zijn”, zegt de 26-jarige Agha liggend in een ziekenhuisbed in Kabul.

Agha uit de provincie Wardak kan zijn verhaal nog navertellen, maar dat geldt niet voor veel van zijn kameraden. De meeste doden en gewonden aan het front zijn Afghaanse politieagenten. En de tol die wordt geëist van de ruim 130.000 agenten tellende politiemacht neemt vermoedelijk alleen maar toe als de buitenlandse militairen in 2014 hun gevechtsmissie beëindigen en Afghanistan verlaten.

De afgelopen twee jaar –gerekend op de Afghaanse kalender, waar het einde van het jaar op 19 maart viel– kwamen er 2770 Afghaanse agenten om het leven. Ter vergelijking: in diezelfde periode verloren 1052 Afghaanse militairen het leven en 1256 Amerikaanse en NAVO-soldaten. Bovendien raakten 4785 politieagenten gewond, tegen 2413 Afghaanse militairen.

De Afghaanse Nationale Politie heeft forse kritiek te verduren gekregen omdat er sprake zou zijn van corrupte. Velen menen bovendien dat de agenten niet professioneel zijn en slecht uitgerust. Veel agenten zijn ongeletterd, ondanks de zes weken training die de rekruten krijgen. Het wordt dan ook zeer betwijfeld of de politie in staat is meer taken op zich te nemen als de buitenlandse troepenmacht vertrekt.

Politiefunctionarissen onderkennen de problemen, maar ze wijzen ook op de risico’s die medewerkers van de politie voortdurend lopen. Hoewel het Afghaanse Nationale Leger (ANA), zo’n 160.000 man sterk, de strijd aanbindt met de taliban en opstandelingen, zijn het vaak agenten die in de voorhoede strijden om gebieden op de lange termijn onder controle te houden. Ze patrouilleren door dorpen, proberen zelfmoordterroristen bij controleposten tegen te houden en potentiële aanslagen te verijdelen.

„Het is waar dat de corruptie een zwaktepunt is binnen de politiemacht, maar critici hebben de neiging om de offers die worden gebracht te ver­geten, evenals het harde 
werk en de moed van de Afghaanse politie”, zegt Hanif Atmar, voormalig Afghaanse minister van Binnenlandse Zaken.

Zemeri Bashary, een voormalige woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken, geeft als voorbeeld dat de politie de belangrijkste overheidsdienst is die betrokken is bij de bestrijding van de papaverteelt. Daarmee halen agenten zich de woede op de hals van boeren, drugsdealers en de strijders die voor een groot deel van hun inkomsten afhankelijk zijn van de drugshandel. „Ze zijn het eerste obstakel van de slechteriken, of het nu terroristen zijn, opstandelingen of drugsdealers”, zegt Bashary.

De meeste agenten komen echter om het leven door bermbommen. Gemiddeld komen er jaarlijks tussen de 1200 en de 1400 agenten om deze explosieven. Het aantal gewonden ligt zelfs nog drie of vier keer zo hoog, aldus Atmar. Betere informatienetwerken zou dit aantal omlaag brengen, net als een betere uitrusting.

Ook liquidaties liggen op de loer. De politiechef van de zuidelijke provincie Kandahar en de hoogste politiechef in het noorden zijn afgelopen jaar bij zelfmoordaanslagen gedood. Deze maand hingen opstandelingen een 8-jarig jongetje op omdat zijn vader, een agent, weigerde een politievoertuig af te staan.

Dodelijke slachtoffers zijn de reden waarom slechts de helft van de politieagenten na het eerste contract bijtekent. Toch is het aantal aanmeldingen voor de politie nog steeds hoog. In juni tekenden 130.600 agenten een contract, 1000 meer dan het streefgetal. Sommigen sluiten zich om patriottistische redenen aan, anderen willen niet dat de veiligheid van hun vaderland in handen van buitenlanders is.

Veel anderen tekenen echter ook bij de politie vanwege het geld. Een agent verdient ongeveer 114 euro per maand, wat als een behoorlijk salaris wordt gezien. „Mijn broer heeft vaak geprobeerd me tegen te houden. Hij zei: „Het is te gevaarlijk. Straks verlies je een been”, zegt Gul Mohammad een vader van vijf kinderen. „Maar ik moest wel om mijn gezin eten te kunnen geven.”

Mohammad reed met een politieauto over een bermbom en verloor daarbij zijn rechterbeen. Hij werkt nu als schoenmaker op straat en verdient beduidend minder. „Ik voorzie geen goede toekomst voor mezelf. Als ik nu naar anderen kijk, word ik boos. Ik was zoals zij, ik had allebei mijn benen, ik kon net als zij gewoon lopen.”

Op dit moment krijgt het gezin van een omgekomen agent ongeveer 1500 euro. De gezinnen van laaggeplaatste agenten krijgen omgerekend zo’n 1000 euro. Het ministerie van Binnenlandse Zaken betaalt de medische kosten van agenten die gewond zijn geraakt. Dat maakt het gevaar echter niet minder. „In de ochtend, als ik na het gebed mijn huis verlaat, weet ik dat ik het gevaar loop aangevallen te worden”, zegt de 25-jarige Hedayatullah Khan. „Zelfs als ik ’s nachts ga slapen, heb ik het gevoel dat de dood me achtervolgt.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer