Dat zeggen bronnen rond de partijen die onderhandelen over een nieuwe Belgische regering.

De minister van Buitenlandse Zaken, Michel, is erg verlegen met de politieke ophef die is ontstaan over de genocidewet, op grond waarvan misdaden tegen de mensheid over heel de wereld in België kunnen worden vervolgd. Hij overlegt morgen met NAVO-secretaris-generaal Robertson over de kwestie.

De VS dreigen het NAVO-hoofdkwartier in Brussel te verplaatsen naar elders. Amerikaanse diplomaten en militairen lopen nu te veel kans op vervolging bij de Belgen, vreest minister Rumsfeld van Defensie. Volgens de Belgische oud-NAVO-chef Claes staan de Amerikanen op het punt het bondgenootschap uit Brussel terug te trekken.

De Franstalige liberaal Michel kijkt onder meer naar Nederlandse wetgeving om de criteria voor de Belgische genocidewet aan te scherpen. In Nederland is genocide eigenlijk alleen te vervolgen op grond van de nieuwe Wet op internationale misdrijven (WIM) als de verdachte zich ook op eigen grondgebied bevindt.

Wel voorziet de wet in een principiële verwerping van schending van mensenrechten. Michel wil het principe van de wet nog steeds niet opgeven, juist om België een moderne en liberale uitstraling te geven. De bewindsman kan echter niet langer volhouden dat de wet niet verder wordt aangepast. Eerder paste België de wet zodanig aan dat het klachten zoals die zijn ingediend tegen de Israëlische premier Sharon, de Amerikaanse oud-president Bush sr. en de bevelhebber in Irak generaal, Franks, kan doorverwijzen naar het land waar de beklaagde woont. Ook wil Michel diplomaten en militairen in België immuniteit geven.

Deze garanties gaan de VS echter nog niet ver genoeg. „We weten wel dat we de Amerikanen verder tegemoet moeten komen”, aldus een bron die dicht bij de onderhandelingen over een nieuwe paarse Belgische coalitie staat.

Michel werd overigens vrijdag als eerste Belg aangeklaagd op verdenking van oorlogsmisdaden op grond van de omstreden Belgische genocidewet. De aanklacht tegen Michel werd ingediend door de nationalistische partij Nieuwe Vlaamse Alliantie (NVA), die het de minister kwalijk neemt dat hij een Belgische wapenfabriek toestemming heeft gegeven 5500 geweren te leveren aan Nepal.

Volgens NVA-woordvoerder Ben Weyts maakt het toestaan van de wapenverkoop Michel medeplichtig aan de misdaden tegen de menselijkheid van het Nepalese leger. De Nepalese overheid is door verschillende organisaties, waaronder de Europese Unie, beschuldigd van grove schendingen van de mensenrechten. „De wet stelt dat collaboratie met de misdaden gelijkstaat aan het begaan van de misdaden zelf en even zwaar moet worden bestraft”, zei Weyts. „Hiervoor staat dan levenslange gevangenisstraf.”

Michel reageerde furieus. „Dit is uitermate onverantwoordelijk. Het is volledig gestoord en irrationeel”, zei hij vrijdag op de Europese top in Griekenland. „Het maakt België belachelijk op het wereldtoneel (…) Ik beschuldig ze van het zwartmaken van onze naam.”