Bleker, er zijn wél afvalbergen in de Noordzee
Volgens staatssecretaris Bleker drijft er in de Noordzee niet zo veel afval als in zeeën elders op de wereld. Maar bij elkaar is het wel een enorme afvalberg, schrijft Jeroen Dagevos.
Staatssecretaris Bleker gaat kijken of vissers betaald kunnen worden voor het opvissen van plastic (RD 22-6). Bleker zegt volgens het desbetreffende ANP-bericht: „Bij mijn weten zijn er in de zuidelijke Noordzee geen afvalbergen zoals in de Middellandse Zee.” Bleker, ik wil u bij dezen laten weten dat er wél ontzettend veel afval in de Noordzee is. Er drijven misschien geen zichtbare ”eilanden van plastic”, maar de cijfers van verschillende onderzoeken naar afval liegen er niet om.
Stichting De Noordzee doet al ruim tien jaar onderzoek naar afval op het strand aan de Noordzeekust. Wij vinden per 100 meter strand gemiddeld 450 afvalitems die zijn aangespoeld. Eenzelfde beeld geeft het onderzoek van instituut Imares naar stormvogels, een vogel die het grootste deel van zijn tijd op de Noordzee doorbrengt. In de maag van één stormvogel zitten gemiddeld dertig stukjes plastic. Beide onderzoeken laten in tien jaar tijd geen afname van hoeveelheid afval zien.
Naar schatting verdwijnt er jaarlijks 20.000 ton afval van schepen in de Noordzee. Behalve deze zichtbare stukken afval, drijven er in de zee ook heel kleine stukjes plastic, de microplastics. Uit recentelijk Belgisch en Engels onderzoek blijkt dat deze stukjes miniplastic ook in de Noordzee voorkomen.
Op basis van al deze gegevens lijkt het mij duidelijk dat we een afvalprobleem hebben. Is plastic vissen dé oplossing? Grote stukken plastic kun je gemakkelijk uit het water vissen. Maar hoe ga je die microplastics, die niet zichtbaar zijn voor het oog maar wel schadelijk voor het ecosysteem, uit het water halen? Bovendien is alleen opruimen dweilen met de kraan open, aangezien er net zo hard weer afval bij komt.
Het afvalprobleem moet je bij de bron aanpakken. Internationaal moeten er strengere regels en controle komen voor het afgeven van afval door schepen in havens. De consument, op het strand maar ook in de rest van het land, moet beter voorgelicht worden over de gevolgen van zwerfvuil. Ook de plasticindustrie speelt een belangrijke rol, zij moeten kiezen voor duurzame alternatieven voor (wegwerp)-plastics, zoals afbreekbaar plastic of papier.
De auteur is afvaldeskundige bij Stichting De Noordzee.
