Rapport: Helft Belgen noemt zich onkerkelijk
BRUSSEL – Nog de helft van de Belgische bevolking noemt zich rooms-katholiek, tegenover 72 procent in 1981. Dat blijkt uit het onderzoek ”Nieuwe tijden, nieuwe mensen”. Het onderscheid in kerkelijke betrokkenheid van Walen en vanouds meer kerkelijke Vlamingen, wordt steeds kleiner.
Dat meldt het Vlaamse persbureau Kerknet dinsdag.
Volgens de studie vertegenwoordigen wekelijkse kerkgangers ouder dan achttien jaar 10 procent van de bevolking. Zo’n 20 procent gaat maandelijks of op religieuze feestdagen naar de kerk. Bijna driekwart gaat nooit of bij zeer uitzonderlijke gelegenheden naar de kerk. Het aantal mensen dat zich niet tot een religieuze groep rekent, steeg van 24 naar 42 procent.
De onderzoekers onderscheiden drie ‘soorten’ gelovigen. Kernkatholieken gaan minimaal een keer per maand naar de kerk, zijn lid van religieuze of kerkelijke organisaties of doen gratis vrijwilligerswerk. Middenmoters bezoeken ook minstens een keer per maand de kerk, maar zijn verder niet betrokken bij kerkelijke activiteiten. Randkerkelijken noemen zichzelf rooms-katholiek, maar gaan slechts af en toe of helemaal niet naar de kerk.
Bijna een kwart van de Belgen is niet in een rooms-katholiek milieu opgegroeid. Ongeveer de helft van de onkerkelijke bevolking, die in Vlaanderen even groot werd als in Wallonië, is dat al ten minste twee generaties. Die groep groeit en vertegenwoordigt bijna een vierde van de bevolking. Van de Vlaamse rooms-katholieken is 72 procent randkerkelijk. In Wallonië is dat 80 procent.
Het geloof in God daalde de voorbije drie decennia van 80 naar 60 procent. Dat ging gepaard met een verschuiving in het Godsbeeld. Vandaag verwijst God voor meer dan een derde van de Belgen naar een levenskracht of een geest. Minder dan één op de vijf Belgen gelooft in een persoonlijke God tot wie kan worden gesproken en gebeden. Nog een op de drie Belgen gelooft in een leven na de dood en in de hemel. Het vertrouwen in de kerk daalde de laatste twee decennia met een derde tot een op de drie Belgen.
Het onderzoek ”Nieuwe tijden, nieuwe mensen” is een onderdeel van het Europees Waardenonderzoek. Dit onderzoeksprogramma is in de jaren 1980 opgestart en wil inzicht geven in opvattingen van Europeanen aangaande arbeid, gezin, ethiek, religie en politiek. Gelijktijdig met deze studie kwamen ook gegevens openbaar over het huwelijk, euthanasie, werk en politiek.
In België werden 1.509 mensen bevraagd van april tot juli 2009. Het onderzoek werd gefinancierd door de Koning Boudewijnstichting en is gepubliceerd door Lannoo. Het onderzoek telt tweehonderd pagina’s en ligt vanaf woensdag in de boekhandel.