Rumsfeld valt België aan over genocidewet
Als België de omstreden genocidewet die het mogelijk maakt aanklachten in te dienen voor waar ook ter wereld gepleegde misdaden tegen de menselijkheid niet wijzigt, dan zullen de Verenigde Staten geen geld beschikbaar stellen voor de bouw van een nieuw NAVO-hoofdkantoor in Brussel en zullen Amerikanen mogelijk niet langer vergaderingen van de alliantie in de Belgische hoofdstad bijwonen. De Amerikaanse minister van defensie Donald Rumsfeld heeft dat donderdag gezegd.
Rumsfeld overschaduwde met zijn uitlatingen de vergadering van de ministers van Defensie van de negentien lidstaten. De ministers werden het in Brussel eens over verdere hervorming van de NAVO. De bevelvoering wordt gestroomlijnd, er komt uiterlijk in het jaar 2006 een 20.000 man sterke snellereactiemacht waarvan een voorhoede binnen vijf dagen inzetbaar is en het aantal regiokantoren van de NAVO wordt met 40 procent ingekrompen. Waarschijnlijk zal de alliantie drie regiohoofdkwartieren overhouden: één in het Italiaanse Napels, één in het Portugese Oeiras en één in Brunssum in Zuid-Limburg, waar het NAVO-hoofdkwartier voor Noord-, Midden- en West-Europa is gevestigd. De wijzigingen moeten de logge verdragsorganisatie meer slagkracht geven en in staat stellen snel te reageren op crisissituaties.
De meeste aandacht ging echter niet naar de overeengekomen stroomlijning, maar naar Rumsfeld. Hij gaf zijn Belgische ambtsgenoot Emile Flahaut te verstaan dat de Belgische regering zes maanden de tijd krijgt het probleem rond de genocidewet op te lossen. Volgens een diplomaat bij de NAVO heeft Brussel twee mogelijkheden: de wet helemaal intrekken of zo wijzigen dat hij niet meer kan worden gebruikt voor politiek gemotiveerde aanklachten.
„België lijkt de soevereiniteit van andere landen niet te respecteren”, zei Rumsfeld. Op grond van de wet zijn verschillende Amerikanen aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden, onder wie bevelhebber Tommy Franks, die de oorlog tegen Irak leidde, oud-bevelhebber Norman Schwarzkopf, die in de eerste Golfoorlog het commando voerde, vice-president Dick Cheney en minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell. Verder is onder meer de Israëlische premier Ariel Sharon aangeklaagd.
„De aanklachten zijn absurd”, stelde Rumsfeld, en ze roepen de vraag op of het voor topmilitairen en vooraanstaande burgers nog wel mogelijk is om naar België te komen „zonder bang te hoeven zijn voor Belgische rechtbanken die zich met valse aanklachten bezighouden.” Als er niets verandert, zal Washington zich de vraag moeten stellen of het militairen en diplomaten nog wel naar Brussel laat gaan, gaf de bewindsman aan, en zullen de VS zich zeker verzetten tegen het uittrekken van geld voor de bouw van een nieuw NAVO-hoofdkwartier. „Het heeft weinig zin een nieuw hoofdkwartier te bouwen als je er voor een vergadering niet naartoe kunt komen.” Met de bouw, die aan het eind van dit decennium moet zijn voltooid, is minstens 300 miljoen euro gemoeid.
De Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Louis Michel, zei in een reactie de houding van Rumsfeld niet te begrijpen. „Wij hebben de genocidewet met een meerderheid in het parlement zodanig aangepast dat de bepalingen verdwenen zijn die landen als de Verenigde Staten en Israël zorgen baren. Nu kunnen we de klachten doorsturen naar het land van oorsprong. We hadden niet beter kunnen doen”, aldus Michel tegen de krant De Standaard. Michel zei dat hij na de wijzigingen de indruk had dat de Amerikanen tevreden waren. Hij gaat contact opnemen met zijn Amerikaanse ambtsgenoot Powell.