„Moderne theoloog moet confronteren”
PADUA – De Conferentie van Evangelicale Theologen uit de Zuid-Europese landen in het Italiaanse Padua is zaterdag afgesloten met het uitreiken van een eredoctoraat aan dr. Pietro Bolognesi.
Dr. Bolognesi, oprichter van en motor achter het Istituto di Formazione Evangelica e Documentazione (IFED) in Padua, kreeg het eredoctoraat van de Faculté Jean Calvin (Aix-en-Provence) vanwege zijn verdiensten voor de verspreiding van de reformatorische theologie in Italië.
Dr. Paul Wells de huidige rector van Faculté Jean Calvin sprak een lofrede uit. Dr. Pierre Berthou, ook verbonden aan ‘Aix’, sprak namens de Fellowship of European Evangelical Theologians (FEET).
Van de vele publicaties die dr. Bolognesi deed verschijnen, werd vooral het belang van de ”Dizionario di teologia evangelica” (Woordenboek van de protestantse theologie) genoemd.
In de kerkzaal van het IFED sprak dr. Pietro Bolognesi een rede uit met als titel ”La teologia come disciplina elenctica” (”De theologie als de kunst van het overtuigen”). Het woord ”elenctiek” was door dr. Bolognesi met opzet gebruikt vanwege de titel Institutio Theologiae Elencticae, het hoofdwerk van de Italiaanse theoloog Francis Turretini.
Turretini (1623-1687) was een meester in het argumenteren en zijn theologische geschriften zijn een continue poging de buitenstaanders en tegenstanders van de waarheid te overtuigen. Dr. Bolonesi benadrukte het belang van Turretini en noemde zijn polemische manier van theologiebeoefening voorbeeldig.
Het woord ”elenctiek” is ontleend aan Johannes 16:18, waar staat: „Die (de Heilige Geest) gekomen zijnde, zal de wereld overtuigen (elencho) van zonde, gerechtigheid en oordeel.”
Dr. Bolognesi laakte de ahistorische houding in neoprotestantse kringen die apologie bedrijven zonder kennisname van de kerkgeschiedenis.
Volgens Bolognesi hebben theologen anders dan Turretini te veel de neiging het conflict en de confrontatie met andersdenkenden uit de weg te gaan. De argumenterende en confronterende methode van Turretini zou ook nu een rol moeten spelen in de theologie. Niet met de bedoeling te vloeren, maar om te overtuigen.
In zijn rede benadrukte Bolognesi dat elke theologie zowel negatief als positief is. Ware theologie is altijd gericht op de eer van God en kant zich daarom per definitie tegen alles wat van de waarheid afwijkt. Franciscus Turretini was een meester in het hanteren van argumenten met de bedoeling de tegenstander te verslaan of te overtuigen. Deze vorm van theologiebedrijven verdween in de reformatorische traditie totdat hij door Amerikaanse theologen, vooral door B. B. Warfield en Cornelius Van Til, weer werd opgepakt.
Theologie is niet louter intellectueel maar ook moreel, aldus Bolognesi. De theologie moet noodzakelijkerwijze valse Godsbeelden en onware voorstellingen over Gods schepping ontmaskeren, omdat afgoden en waanvoorstellingen altijd onvrijheid tot gevolg hebben. Goede theologie moet heilzaam zijn en werkt ook letterlijk bevrijdend.
Bolognesi zei dat het confronterende element grotendeels uit de theologie verdwenen schijnt te zijn. Dit is onjuist, omdat theologie altijd een tegenstem is die er niet voor terugdeinst goddeloze wereldleiders te kritiseren en mensen met hun verknochtheid aan de afgoden met argumenten en in hun geweten aanspreken.
Theologie wordt niet bedreven in een idyllische wereld, maar in een wereld waar het kwade aanwezig is dat altijd probeert terrein te winnen. Dat is een strijd van alle tijden en daarom behoort de elenctiek tot de theologie van alle tijden.
In Italië had vorige week de Conferentie van Evangelicale Theologen uit Zuid-Europese landen plaats. Deze krant doet driemaal verslag. Vandaag deel 3 (slot).