Een twaalfdelige serie stond A. Vogelaar niet voor ogen toen ze achttien jaar geleden haar eerste vertelling bij de kerkgeschiedenis schreef.

In The Banner of Truth, het maandblad van de Gereformeerde Gemeenten in Noord-Amerika, stond niet veel voor kinderen. Op verzoek van de redactie schreef A. Vogelaar, die destijds samen met haar man en kinderen in de Verenigde Staten woonde, iedere maand in het Engels een kerkgeschiedenisverhaal in het kerkblad.

Een aantal Nederlandse predikanten vroeg haar of ze iets dergelijks ook niet in het Nederlands kon uitbrengen. Ze stemde in met het verzoek. Omdat de uitgever in Nederland –Den Hertog in Houten– er een boekenserie van wilde maken, schakelde ze over op het Nederlands.

In 2000 kwam het eerste deel, ”De eerste christenen”, uit. De jaren daarna verschenen boeken over onder andere hervormers, oudvaders, hervormden en afgescheidenen. Deze maand kwam het laatste deel van de serie, ”Boodschappers in verre landen”, uit over zendelingen als David Livingstone, Mary Slessor en John Hunt. A. Vogelaar: „In Amerika wordt nu deel 7 in het Engels vertaald, dus ze proberen het aan de overkant bij te benen. Het plan is om de serie daar op school te gebruiken.”

Wat heeft u met kerkgeschiedenis?

„Het is bemoedigend om te zien dat God Zijn Kerk in stand houdt, ondanks tegenslagen, menselijk falen en strijd. Kinderen, maar ook volwassenen weten tegenwoordig weinig meer af van de kerkgeschiedenis. Dat is jammer, want door de eeuwen heen zie je dat de geschiedenis zichzelf herhaalt.”

Tegen welke dilemma’s bij het schrijven liep u aan?

„Er is in boeken en op internet heel veel over de kerkgeschiedenis te vinden. Over een groot aantal gebeurtenissen kon ik voor kinderen niet schrijven, ook al waren ze nog zo interessant. Ik moest dus keuzes maken.

Ik heb geprobeerd elke geschiedenis door de ogen van een kind te beschrijven. Dat kostte soms veel denkwerk. Ik probeerde me te verplaatsen in zijn of haar situatie, terwijl de hoofdzaak toch moest blijven wat er toen in de kerk speelde.”

De laatste twee delen van de serie gaan over de zending. Waarom beschreef u deze verhalen apart?

„In de laatste twee delen beschrijf ik verhalen over de zending in Azië, Australië en Afrika. Ik was bang dat het voor kinderen te verwarrend zou worden als ik deze verhalen door de andere geschiedenissen –die zich in hoofdzaak in Europa en Amerika afspelen– zou vlechten.

In de overige delen besteed ik aandacht aan zending in Nederland en in Amerika.”

Welk deel van de serie spreekt u het meeste aan?

„In het achtste deel van de serie gaat het over de Engelse puriteinen die in de zeventiende eeuw op weg gingen naar Amerika. Zij staan bekend als de pilgrims. Na een barre tocht met het schip de Mayflower stichtten ze de Engelse kolonie Plymouth, in de latere Amerikaanse staat Massachusetts. Daar moesten ze uit het niets een nieuw bestaan opbouwen.

Deze geschiedenis sprak mij extra aan, omdat ik zelf 23 jaar in Amerika heb gewoond. Met een paar kinderen ben ik naar Plymouth geweest, waar de Pilgrims voor het eerst voet aan wal hebben gezet. Er ligt een replica van het schip de Mayflower, dat als museum dient. Er is ook een openluchtmuseum waar het dorpje Plymouth is nagebouwd. Je kunt er een goede indruk krijgen van het leven in die tijd.

Ik ben me meer gaan realiseren wat de Pilgrims voor hun geloof overhadden. Ik heb me verwonderd over de moed en het vertrouwen dat ze hadden, maar ook de afhankelijkheid van de Heere die ze kenden om de oceaan over te steken.”

Wat hoopt u met de serie te bereiken?

„De verhalen zijn kort gehouden en min of meer afgerond, zodat ze heel geschikt zijn om voor te lezen. Het zou fijn zijn als een kind voor het slapen gaan nadenkt over hoe de Heere altijd voor Zijn Kerk heeft gezorgd. Of dat het nog even wakker ligt van de vraag hoe hij een nieuw hart van de Heere kan krijgen, net als de jongen of het meisje uit het verhaal.”

Wat heeft dit werk met u gedaan?

„Ik heb er heel veel van geleerd. Er zijn zo veel personen uit de kerkgeschiedenis, die nog te onbekend bleven. Soms greep een verhaal me aan, als het ging over de worstelingen en het geloofsvertrouwen van een godvrezend persoon.”

U hoopt over twee weken samen met uw man terug te keren naar de VS. Ziet u ertegenop?

„Afscheid nemen is altijd moeilijk. We laten een gemeente achter waarin we ons thuis voelen en onze oudste zoon met zijn vrouw. Aan de andere kant: Amerika is niet onbekend. We hebben er onze andere kinderen wonen, al moeten we twaalf uur reizen om hen te zien. Als de Heere echter de weg wijst, dan is het goed om het Lam te volgen waar Het heengaat.”

Wat staat er als schrijfster nog op uw wensenlijstje?

„Mijn wensen op dit moment zijn minimaal. Eerst maar eens de internationale verhuizing afwachten en de overgang naar de VS verwerken.”

A. Vogelaar

Aaltje (Alie) van Amersfoort werd in 1943 in Wageningen geboren. Toen ze 16 jaar was, schreef ze haar eerste boek: ”Lakki, een jodenjongen”. Op verzoek schreef ze jarenlang zendingsverhalen voor het zendingsblad Paulus van de Gereformeerde Gemeenten. Van haar hand verschenen 65 boeken, waaronder de serie ”Vertellingen bij de kerkgeschiedenis”. Ruim twintig daarvan zijn in het Engels vertaald. A. van Amersfoort is getrouwd met ds. C. Vogelaar, predikant van de gereformeerde gemeente te Zwolle, en heeft zeven kinderen. Het gezin heeft 23 jaar in Amerika gewoond. Na een verblijf van bijna vier jaar in Nederland, hopen ze zich over twee weken opnieuw in de VS te vestigen.

In Kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijk leven. Vandaag A. Vogelaar-van Amersfoort. Zij schreef de twaalfdelige serie ”Vertellingen bij de kerkgeschiedenis”, waarvan deze maand het laatste deel uitkwam.