Kleine kerk slordig met erfgoed
NIJMEGEN – De kleine kerken van bevindelijk gereformeerde signatuur gaan slordig om met hun religieus erfgoed. Dat concludeert onderzoeksbureau Kaski in een dinsdag gepubliceerd rapport.
Het Nijmeegse kenniscentrum voor religie en samenleving deed het onderzoek in opdracht van Stichting Kerkelijk Kunstbezit in Nederland (SKKN) en het Museum Catharijneconvent in Utrecht. Van de grote Nederlandse kerken was bekend hoe ze met hun roerend religieus erfgoed omgaan, maar van de kleine kerken niet.
De omvang van het religieus erfgoed bij de bevindelijk gereformeerden is „beperkt”, constateerden de onderzoekers. „Dit komt deels door de betrekkelijk sobere liturgie en anderzijds doordat men weinig waarde hecht aan materiële voorwerpen.” Kleine kerken bezitten vooral liturgische voorwerpen, zoals kanselbijbels, avondmaalsstellen, doopvonten en collectezakken. Daarnaast is er schriftelijk archiefmateriaal aanwezig.
Verdwijnen historische goederen bij veel andere kerken uit beeld bij de sluiting, in de kleine kerken van bevindelijk gereformeerde signatuur gebeurt dat juist rond de ingebruikname van nieuwe kerken, aldus de Kaskionderzoekers. „De bevindelijk gereformeerde kerken maken al jaren een groei in ledentallen door. Dat heeft op lokaal niveau soms tot gevolg dat men naar grotere kerkgebouwen moet overstappen. Bij het betrekken van nieuwe gebouwen wordt dan vaak nieuwe inventaris aangeschaft en de oude inventaris wordt op diverse wijzen afgestoten (verkoop, weggooien, schenken), waarbij zelden rekening wordt gehouden met de historische connotaties.”
Voor zover voorwerpen worden bewaard en beheerd, betreft het in deze kerken veelal persoonlijke initiatieven, aldus het rapport. Een deel van de oude bezittingen komt bij gemeenteleden terecht, waardoor ze uit het zicht verdwijnen en het historisch verhaal bij het object verloren gaat. Oude kanselbijbels worden vaak wel met zorg bewaard door kerken.
Het rapport beschrijft ook hoe andere kleine kerken en religieuze groepen met het roerend religieus erfgoed omgaan.