Stevige kritiek op forensisch onderzoek
MAASTRICHT – De kwaliteit van het forensisch onderzoek in Nederland is bepaald niet gegarandeerd. Er gaat veel mis. Dat komt door zwaar verouderde wetgeving. De monopoliepositie van het Nederlands Forensisch Instituut NFI verhindert competitie.
Dat stelde hoogleraar Ton Broeders van de Universiteit Maastricht vrijdag in zijn afscheidsrede. Broeders haalt recente gerechtelijke dwalingen aan om te onderstrepen dat er nogal eens iets verkeerd gaat bij het sporenonderzoek, dat moet dienen als bewijs in een rechtszaak.
„In de zaak tegen Marco Kroon verzuimde het openbaar ministerie te melden dat zijn forensisch onderzoeker al meteen had gezegd dat zes borstharen niet voldoende waren om vast te kunnen stellen of Kroon cocaïne had gebruikt. De verdediging moest dat boven tafel halen, waarna het harenonderzoek schielijk verdween. De Puttense en de Deventer moordzaak leidden tot herzieningen wegens uiteenlopende interpretaties van het DNA-onderzoek. Lucia de Berk kreeg vrijspraak, net als de eerste vermeende dader in de Schiedammer parkmoord. Die laatste paste bij geen enkel gevonden DNA-profiel, maar politie en justitie zagen maar de helft”, aldus Broeders.
Volgens de hoogleraar krijgen zulke missers een kans omdat de techniek zich veel sneller heeft ontwikkeld dan de wetgeving. Zo is het OM pas recent gestopt met geurproeven door honden, volgens hem „hopeloos verouderd, maar toegestaan.” Ook ander sporenonderzoek „bevindt zich nog in een voorwetenschappelijke fase, die elk elementair onderzoeksprincipe ontbeert.”
De hoogleraar verzet zich tegen het monopolie van het NFI, dat als enige forensisch instituut wordt gefinancierd door de overheid. „Dat prikkelt politie en justitie niet om een goede keuze te maken en de beste onderzoeker te kiezen. Ook ontbreekt bij het NFI elke prikkel om de beste kwaliteit te leveren.” Broeders vreest echter dat het nog lang zal duren voordat er meer instituten mogen werken voor de overheid, omdat „het NFI een ingesleten gewoonte is.”
Verontruste burgers stelden al eerder een zwartboek samen over het NFI, waarin ze zware kritiek uitten op de onderzoeken van het instituut. Het NFI verweerde zich vorig jaar met een evaluatie naar de eigen onderzoeken. Daarbij kwamen geen onzorgvuldigheden boven water.