Knot is nu directeur financiële markten en plaatsvervangend thesaurier-generaal op het ministerie en één van de naaste adviseurs van minister Jan Kees de Jager. Hij is ook deeltijdhoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkte eerder voor DNB en voor het Internationaal Monetair Fonds.

De 44-jarige Knot wordt voor zeven jaar benoemd. Hij was voorgedragen door de raad van commissarissen van DNB. Wellink gaat per 1 juli met pensioen.

Knot is de tweede topambtenaar die in korte tijd door het kabinet wordt benoemd op de hoogste functie bij één van de Nederlandse financiële toezichthouders. Topambtenaar Ronald Gerritse was begin dit jaar al benoemd tot opvolger van Hans Hoogervorst als voorzitter van het bestuur van de Autoriteit Financiële Markten (AFM).

Knot moet leiding gaan geven aan de cultuuromslag die de politiek eist bij De Nederlandsche Bank. Die is nodig omdat DNB in de ogen van velen steken heeft laten vallen tijdens de kredietcrisis in dossiers rond het faillissement van DSB Bank, de verkoop van ABN Amro en het debacle rond de failliet gegane IJslandse internetspaarbank Icesave.

Tegelijkertijd krijgt Knot als president een belangrijke taak op het gebied van het monetaire beleid en zal hij als centralebankpresident zijn rol spelen binnen het overleg in de Europese Centrale Bank in Frankfurt.

De Jager

Minister Jan Kees de Jager heeft vrijdag bevestigd dat Klaas Knot is benoemd tot president van De Nederlandsche Bank. De Jager zei „heel blij” te zijn met de benoeming en roemde de „sterke monetaire reputatie” van Knot.

De huidige plaatsvervangend thesaurier-generaal van het ministerie van Financiën wordt volgens de minister geacht goed leiding te kunnen geven aan de noodzakelijke cultuuromslag bij DNB. Volgens De Jager is Knot iemand die de voor de functie noodzakelijke kwaliteiten „bij uitstek” combineert.

Knot was de eerste keuze voor De Jager, en ook voor de raad van commissarissen van DNB, aldus de minister. Hij ontkende dat er eerder een voordracht was geweest van DNB die door het kabinet zou zijn afgewezen.

Volgens De Jager was de zoektocht naar een opvolger voor vertrekkend DNB-president Nout Wellink een „lastig proces, omdat we iemand wilden hebben met monetaire kennis, internationale ervaring en die voldoende handen en voeten zou kunnen geven aan het met de Tweede Kamer overeengekomen proces van cultuur- en gedragsvergadering bij De Nederlandsche Bank”.

De Jager en DNB zijn uiteindelijk samen tot de conclusie gekomen dat Knot de „beste persoon is voor deze plek”. De Jager zei dat Knot leiding gaat geven aan het „meer tanden” geven van DNB. „Aanpakken en doorpakken.”

De Jager prees Knot als „de grote motor” onder de ambtenaren bij alle overleggen over de cultuurverandering bij DNB. „Hij is een heel onafhankelijk denker als het ging om punten waarvan wij zeiden: dat moet en kan beter.”

Dat de nieuwe DNB-president pas 44 jaar oud is, vindt De Jager geen bezwaar. „Vanuit mijn perspectief is Knot helemaal niet jong. Hij is ook ouder dan de nieuwe Bundesbankpresident in Duitsland. Ik bekijk zijn leeftijd enkel positief. Je zou kunnen zeggen dat we investeren in talent.”

De nieuwe directeur toezicht bij DNB, Jan Sijbrand, is volgens De Jager „een zeer conceptueel denker” als het gaat om toezicht. „We wilden iemand hebben uit de sector. Hij is in wiskunde gepromoveerd. Ik kende hem niet, maar ben het wel helemaal eens met deze benoeming. Ik heb ook zelf met hem gesproken en ik ben heel blij dat het iemand van buiten is.”

Rutte

Volgens premier Rutte is Knot „een uitstekend monetair man.” Dat zei de premier vrijdag over de benoeming van Knot. Hij is iemand van wie het kabinet verwacht dat hij goed leiding zal geven aan de gewenste cultuurverandering bij DNB.

Rutte noemde nog een ander voordeel bij het aantreden van de 44-jarige Knot. „Een jonge nieuwe bankdirecteur; hij kan even mee, zou je zeggen.” Hij wees erop dat ook Duitsland recent een jonge bankpresident heeft benoemd en dat ook het bestuur van de Europese Centrale Bank in Frankfurt snel aan het verjongen is.

Knot heeft voor zover bekend geen politieke kleur. Rutte wilde niet ingaan op vragen over andere namen die de afgelopen tijd de ronde deden als kandidaat voor het presidentschap, zoals die van DNB-directielid Lex Hoogduin, of die van Kees van Dijkhuizen, financieel topman van bank NIBC. Rutte gaf wel toe dat er sprake was geweest van een proces achter de schermen en overleg met de DNB dat uiteindelijk heeft geleid tot een voordracht van de DNB deze week, die door het kabinet is overgenomen.

Rutte had verder bijzonder lovende woorden voor Nout Wellink, die deze zomer vertrekt als DNB-president. „Ik vind dat hij het voortreffelijk heeft gedaan. Het is een groot man, met een enorm gezag”, zei Rutte die Wellink verder „één van de beste bankpresidenten in Europa” noemde.

CDA

CDA-Kamerlid Elly Blanksma denkt dat Knot de juiste kennis en kunde in huis heeft. „Hij kan voor de nodige verandering zorgen bij De Nederlandsche Bank. Het is iemand van de nieuwe generatie, zijn stijl is er een van integriteit en bescheidenheid. Ik vind het belangrijk dat iemand van die nieuwe generatie zijn intrede doet bij DNB. Daarbij heeft hij een flinke dosis monetaire ervaring.”

VVD

VVD-Kamerlid Harbers: „Dit is een prima keus. Het is ook goed dat er zo snel een knoop is doorgehakt. Het is een verrassende keuze, maar toch klinkt ‘ie heel logisch. Knot heeft genoeg ervaring, bij het IMF, bij DNB en ook bij het ministerie van Financiën. Daarbij heeft hij over de problematiek die nu gaande is in Europa een proefschrift geschreven. Hij heeft kennis van monetaire zaken en bedacht mede de plannen over wat er moet veranderen bij DNB.

Hij is iemand van de nieuwe generatie en beschikt over de juiste kennis. En uiteindelijk is het zo dat je gezag krijgt door kennis. Duitsland heeft ook een veertiger aan het roer staan bij de centrale bank. Duitsland en Nederland dwingen sowieso gezag af aan de tafel bij andere landen door de sterke kredietwaardigheid, die triple-A is.”

PvdA

Ronald Plasterk, Tweede Kamerlid voor de PvdA, spreekt van een „prima benoeming.” „Ik heb hoge verwachtingen van hem. Ik verwacht dat hij een actieve rol zal spelen bij de verhoging van de kapitaaleisen voor de banken. Dat is belangrijk om banken duurzamer te maken.

Voor zover ik weet heeft Klaas Knot geen partijachtergrond. Ik kreeg de indruk dat de benoeming onderdeel was geworden van een politiek spel, maar ik vind het plezierig om te zien dat dit geen onderdeel is geworden van een carrousel. De politiek is er gelukkig buiten gehouden. Verder is het opvallend dat het een veel jonger iemand is. Maar dat is geen bezwaar. Integendeel, dat is prima.”

PVV

PVV-Kamerlid Roland van Vliet noemt de benoeming van Knot „een bevredigende oplossing.” „Wij hebben altijd gezegd dat de opvolger niet gezocht moest worden bij intimi of in het zittende management van DNB. Dit is een jonge vent, die niet de geijkte paadjes bewandelt. Hij hoort niet bij de dinosaurussen die al veertig jaar aan de borreltafel hebben gehangen. Hij heeft bij DNB gewerkt, maar is daar weggegaan. Dat zal niet voor niets zijn geweest. Hij zal een hoop bagage meenemen. DNB heeft zijn kerntaak, goed toezicht houden, geschonden. Klaas Knot moet er flink de bezem doorhalen en het vertrouwen weer oppoetsen.”

GroenLinks

GroenLinks-fractievoorzitter Jolande Sap spreekt van een verrassende keuze. „Ik ken hem als een eigenzinnige en scherpe denker. Knot zal moeten bewijzen of hij de cultuur binnen DNB kan veranderen.”

Wouter Bos

Oud-minister van Financiën Wouter Bos over Knot: „Hij heeft nog voor mij gewerkt op Financiën. Een razend intelligente kerel en een autonome vent. Hij kent De Nederlandsche Bank goed en is bij uitstek geschikt voor die post. Weliswaar is hij vrij jong, maar wat goed is komt snel. Dat de econoom Sylvester Eijffinger dit een te politieke benoeming vindt, is echt een onzinnig argument. Knot heeft zowel voor PvdA- als CDA-ministers gewerkt. Hij is nooit partijpolitiek actief geweest. Bovendien begrijpt hij heel goed wat de politiek verwacht van banken.”

NVB

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) noemt Knot inhoudelijk zeer deskundig. „Wij kennen hem als een moderne, toegankelijke bestuurder met een goed gevoel voor de verhouding tussen publieke en private belangen. Wij verwachten dat DNB onder zijn leiding zal bijdragen aan een stabiele banksector die het vertrouwen heeft van de samenleving. De sector werkt hier zelf hard aan, onder andere op basis van de Code Banken.

Ook internationaal zal Klaas Knot met zijn deskundigheid en diplomatieke vermogen snel zijn weg vinden en respect en gezag verwerven, verwachten wij. Het is goed dat het kabinet niet langer met dit besluit heeft gewacht en daarmee duidelijkheid schept voor de toekomst.”