Einde aan impasse in Jemen lijkt in zicht
SANAA (ANP/RTR/AFP) – Het einde van de maandenlange politieke impasse in Jemen lijkt in zicht. De autoritaire president Ali Abdullah Saleh en de oppositie zeggen woensdag alsnog een akkoord te hebben bereikt over een vreedzame machtsoverdracht. Het moet nog wel worden ondertekend.
Eind vorige maand leek er al overeenstemming te zijn over een voorstel van de regionale Samenwerkingsraad voor de Golf (GCC). Toen weigerde Saleh evenwel op het laatste moment zijn handtekening te zetten. Dat was al de tweede keer dat een akkoord op het laatste moment niet doorging.
In het oorspronkelijke voorstel van de GCC zou Saleh binnen een maand plaats moeten maken voor een voorlopige regering van nationale eenheid. Uiterlijk twee maanden daarna zouden verkiezingen worden gehouden. Saleh zou immuniteit en een waardig afscheid als staatshoofd krijgen.
Volgens de oppositie heeft de nieuwe overeenkomst ten opzichte van het akkoord van vorige week een aantal kleine aanpassingen ondergaan. Details daarvan zijn nog niet bekendgemaakt.
Politiek analisten zijn sceptisch. „Eerst zien, dan geloven; dat hebben we wel geleerd in Jemen”, zei deskundige Shadi Hamid van de in Doha gevestigde denktank Brookings Centre. „Iedereen dacht weken geleden dat er een deal was, maar toen vond Saleh op het laatste moment nog een uitweg.”
Ook de voorzitter van de GCC, Abdullatif al-Zayani, hield een slag om de arm. „Saleh is notoir koppig. Maar als hij tekent, zullen wij wellicht het einde meemaken van de crisis in Jemen, en dat is waar de mensen op zitten te wachten.”
In Jemen wordt al meer dan drie maanden betoogd tegen het regime van Saleh, die al 33 jaar aan de macht is in het Arabische land. Door zijn harde optreden, dat aan zeker 145 mensen het leven heeft gekost, verloor de president de laatste tijd steeds meer aanhang. Militairen, diplomaten en partijgenoten lieten hem vallen.
De 69-jarige Saleh staat echter bekend als een vechtersbaas. Tegen de verwachtingen in bleek hij in staat een solide machtsbasis op te bouwen in het door interne twisten verscheurde land. Op de grote economische problemen van de laatste jaren had hij evenwel geen antwoord, waarop zijn verarmde volk in opstand kwam.
Ook omdat het straatarme Jemen geldt als een broeinest van islamitisch terrorisme, houden de Verenigde Staten de situatie nauwlettend in de gaten. President Barack Obama zou persoonlijk druk hebben uitgeoefend op Saleh om het akkoord over de machtsoverdracht toch te tekenen.
Volgens een recente inschatting van het Amerikaanse Nationaal Contraterrorisme Centrum vormt de lokale tak van al-Qaeda in Jemen de grootste bedreiging voor de VS. De Amerikanen vrezen dat de chaos in het land de terreurbeweging meer bewegingsvrijheid verschaft.