Zaterdag is op het partijcongres dat denkproces tot een voorlopig einde gebracht: in grote lijnen blijft de politieke koers overeind, zij het dat op onderdelen bijstelling gewenst is.

Die uitkomst is zo gek nog niet en was in allerlei opzichten voorspelbaar. In de eerste plaats omdat een door een partij eenmaal gekozen koers zich nooit zomaar drastisch laat bijstellen dan op straffe van grote verwarring. In de tweede plaats omdat diverse onderdelen van de CU-koers waarop in delen van de partij kritiek rees, zich, goed beschouwd, niet laten veranderen in het tegendeel.

Het antwoord op de kritiek dat de ChristenUnie te links is, kán bijvoorbeeld niet zijn om dan maar het hele christelijk-sociale profiel overboord te gooien. De partij heeft destijds heel bewust voor zo’n profiel gekozen. Om te beginnen omdat de Bijbel er aanknopingspunten voor biedt. Vervolgens omdat er in Nederland een meer dan honderd jaar oude traditie bestaat van christelijk-sociaal denken, een traditie die ergens bij Abraham Kuyper begint en waarvan het dus voor de hand ligt dat de geestelijke nazaten van Kuyper erop voortborduren. Ten slotte omdat die traditie in het CDA van Balkenende wel eens wat onder dreigde te sneeuwen, zodat het logisch was dat de ChristenUnie zich er nadrukkelijk over ontfermde.

En het antwoord op de kritiek dat de ChristenUnie onvoldoende inhakt op de islam, kán –vanuit haar eigen geschiedenis geredeneerd– niet zijn dat de partij dan maar beknibbelt op de godsdienstvrijheid. „Godsdienstvrijheid is geen zaak van concessie, maar van confessie”, klonk het jarenlang uit de mond van GPV-, RPF- en CU-leiders. Het zou ongeloofwaardig zijn als men nu, onder druk van stemmenverlies, deze centrale gedachte los zou laten.

Wat dan? Blind voor de uitkomst in exact hetzelfde spoor voortmarcheren? Nee, er zijn wel degelijk enkele punten waarop de ChristenUnie zich de achterliggende jaren vergaloppeerd heeft, punten waarop enige bijstelling van de koers mogelijk en wenselijk is.

Wat betreft de islam moet het wel degelijk mogelijk zijn om het uitgangspunt van godsdienstvrijheid vast te houden en tevens uit te stralen oog te hebben voor de duistere kanten van het mohammedanisme.

Wat betreft de zogeheten linkse koers ligt het wel degelijk binnen het bereik om een sociale politiek te voeren en tevens de valkuil te vermijden om bij zo ongeveer elk probleem meteen naar de overheid te kijken.

En ten slotte doen partijprominenten er verstandig aan niet meer de indruk te wekken dat de PVV gevaarlijker is dan D66; die stelling is niet alleen aanvechtbaar, maar wordt door de achterban ook slecht begrepen.

Kortom, enerzijds de aloude lijn vasthouden én anderzijds bijsturen waar men is doorgeschoten, is de grote opdracht aan de nieuwe leider, Slob. Hij zal daar zijn handen vol aan hebben.