Messiaen vanuit Luxemburg
Jolanda Zwoferink uit Zwijndrecht maakte in Luxemburg een cd met orgelwerken van Messiaen.
De musica (1969) trok in september vorig jaar naar de St.-Martin in Dudelange (Luxemburg), waar een orgel staat uit 1912 van de hand van vader en zoon Georg en Eduard Stahlhut uit Burtscheid (bij Aaken). De Stahlhuts werden erom bekend dat ze zowel Franse als Engelse klankelementen integreerden in het Duits-romantische orgel. Het drieklaviers instrument (45 stemmen) van Stahlhut werd in 1962 naar de maatstaven van de neobarok omgebouwd. Halverwege de jaren 90 was het bijna niet meer te bespelen. In 2001 echter nam de firma Thomas Jann het instrument helemaal onder handen. Niet alleen ging deze terug naar 1912, ook breidde hij het orgel in de geest van Stahlhut uit naar vier klavieren en 78 registers. Het werd in 2002 een orgel waarop zowel Duitse en Franse als Engelse romantisch-symfonische literatuur stijlgetrouw vertolkt kan worden, aldus het cd-booklet.
Zwoferink brengt een programma met orgelwerken van Olivier Messiaen (1908-1992), die van 1931 tot zijn dood in 1992 titularis was van het Cavaillé-Collorgel in de Église de la Sainte-Trinité in Parijs.
Hoofdschotel van het menu op deze cd vormt de ”Messe de la Pentecôte” uit 1950. Het werk, dat uit vijf delen bestaat, duurt ongeveer even lang als een gelezen mis en becommentarieert de verschillende aspecten van het mysterie van Pinksteren: de vurige tongen (Entrée), de zichtbare en onzichtbare dingen (Offertoire), de gave van de wijsheid (Consécration), de vogels en de bronnen (Communion) en de wind van de Heilige Geest (Sortie).
Verder speelt Zwoferink van Messiaen ”Diptyque” (over het aardse leven en de zalige eeuwigheid) uit 1930; ”Offrande au Saint Sacremenent” (in 1997 ontdekt) uit de periode 1928-1930; ”Monodie” (eenstemmig, gebaseerd op het gregoriaans en het gezang van vogels) uit 1963; en ”Apparition de l’Église éternelle” (over de eeuwige kerk die verschijnt en verdwijnt) uit 1932.
Zwoferink ontving haar opleiding van Jan van Gijn (Apeldoorn) en aan de conservatoria in Rotterdam en Tilburg bij Arie J. Keijzer, Folkert Grondsma en Bram Beekman. In Parijs volgde ze onder andere een masterclass over het werk van Messiaen bij Olivier Latry en Hans-Ola Ericsson. Als organist werkt ze in Oostvoorne, Rotterdam en Krimpen aan den IJssel. Ze startte in 2003 het cd-label Prestare.
Messiaen, Jolanda Zwoferink, Grandes Orgues Stahlhuth-Jann, St.-Martin Dudelange, Luxembourg; Prestare (ZWF 3331564); € 21,95; www.zwoferinkcd-productions.nl
Jolanda Zwoferink, Dudelange
Jolanda Zwoferink, Dudelange
Jolanda Zwoferink, Dudelange