Natuur in het Gooi continu bedreigd
BUSSUM – Bijna continu wordt de natuur in het Gooi bedreigd. Dat gebeurde in de vorige eeuw en dat is anno 2011 niet anders. „Als we verdere achteruitgang kunnen tegengaan, mogen we al blij zijn.”
Hoe langer Co Dekker en Ben Blessing over de natuurgebieden in het Gooi praten, hoe enthousiaster ze worden. „De natuur is misschien niet uniek, maar de variatie die je hier hebt is enorm. Je hebt hier de hoge droge zandgronden en je hebt bij Huizen bij de Eukenberg de klifkust van de vroegere Zuiderzee”, vertelt Blessing, regiobeheerder bij de Stichting Gooisch Natuurreservaat (GNR).
Dekker, bestuurslid van de stichting Behoud Gooische Heide, valt Blessing direct bij: „Er liggen hier in het Gooi ook grafheuvels die het gebied archeologische waarde geven. Het is een heel oud landschap.”
Sinds jaar en dag bedreigt de mens de natuur in het Gooi. Blessing: „Eind jaren twintig van de vorige eeuw wilde de Amsterdamse wethouder De Miranda op de hei tussen Bussum en Hilversum een geometrisch opgezette tuinstad aanleggen. Een aantal mannen wist het plan te verijdelen door het Gooisch Natuurreservaat op te zetten. Het GNR kocht de grond aan waar de stad moest verrijzen en daarmee was het plan van de baan.”
De stichting Behoud Gooische Heide zag tien jaar geleden het levenslicht toen de gemeente Hilversum het Mediapark wilde ontsluiten door een weg dwars over de heide naar de A1 aan te leggen. Dekker: „Het zogenaamde gebed zonder end, een onverharde weg van Crailoo naar het Mediapark, had de gemeente Hilversum daarbij in gedachten. We hebben toen 21.000 handtekeningen opgehaald om de plannen tegen te houden. Die hebben we in Haarlem bij de provincie aangeboden. We zijn nu tien jaar verder en er is nog steeds geen weg.”
Meestal houden actiegroepen op te bestaan als ze hun punt hebben gemaakt, maar dat is bij de stichting Behoud Gooische Heide niet gebeurd. „Kleinere of grotere zaken die een gevaar voor de natuur in het Gooi vormen, blijven onze aandacht vragen. Vanavond hebben we een bijeenkomst van het bestuur omdat de gemeente Bussum de oude speeltuin Heidezicht wil opdoeken en ervoor in de plaats een hoog gebouw wil neerzetten. Wij gaan dan kijken of dat vanaf de hei niet storend is. Hier in het Gooi hebben we wat we noemen het illusielandschap. Als je hier op de hei bent en je kijkt om je heen, zie je nergens bebouwing. Je hebt het idee, de illusie dat je je in een fantastisch groot natuurgebied bevindt”, aldus Dekker.
Een andere zaak die Dekker niet lekker zit is het terrein van de voormalige Generaal Palmkazerne. Dekker: „De gemeente Hilversum, die eigenaar is van de grond, wil er huizen en bedrijven plaatsen. De huizen vormen geen probleem, maar de bedrijven willen we niet zien, niet horen en niet ruiken. Daar maken we ons dus sterk voor.”
Blessing noemt de recreant als gevaar voor de natuur in het Gooi. „Het Gooisch Natuurreservaat streeft naar behoud van de heidegronden. Tegelijkertijd vindt er op de heideterreinen recreatie plaats en die komt biodiversiteit van de heide niet altijd ten goede. Tot de jaren zestig hadden we hier korhoenders, maar die zijn vertrokken door de inbreuk van de recreant op het landschap. Tot de jaren zestig bracht het recreatief gebruik de natuur geen schade toe. Maar op enig moment kregen de mensen meer vrije tijd en meer geld te besteden en is de natuur onder druk komen te staan door de recreatie. Met mooi weer is het hier net de Kalverstraat, zo druk is het dan.”
De recreatie wordt geïntensiveerd door de moderne media. Blessing: „Vanaf de intrede van internet zien we een groter gebruik van het Gooi. Afgelopen weekend bijvoorbeeld had de Schnauzerclub Nederland een bijeenkomst via internet belegd. Dan spreken die mensen uit Groningen en Zeeland af elkaar in het midden van het land te ontmoeten. Dan komen ze hier vaak uit. Regelmatig hebben we hier ook mountainbikers. Dat geeft alles bij elkaar meer druk op de natuur.”
Door de kabinetsbezuinigingen vreest Blessing dat er minder geld vrijkomt voor de natuur. „In de buitendienst zijn we al van 22 naar 4 mensen teruggegaan. Daarom is het Gooisch Natuurreservaat blij met vrijwilligers van actiegroepen zoals de stichting Behoud Gooische Heide. Die vervangen voor een belangrijk deel de mensen die we zijn kwijtgeraakt. Alles bij elkaar mogen we blij zijn als we verdere achteruitgang van de natuur kunnen tegengaan.”
www.stichtingbehoudgooiseheide.nl
GNR, vreemde eend in de bijt
„Het Gooisch Natuurreservaat is een vreemde eend in de bijt van de natuurbeschermingsorganisaties”, aldus Ben Blessing, regiobeheerder bij het GNR.
Het doel van de in 1932 opgerichte organisatie is het natuurschoon van het Gooi in stand te houden. De stichting heeft 2700 hectare in eigendom.
De stichting is een samenwerkingsverband van de provincie Noord-Holland, de gemeente Amsterdam en de zes Gooische gemeenten. Blessing: „Die constructie brengt soms spanningen met zich mee. De gemeenten willen de natuur behouden, maar moeten tegelijkertijd werkgelegenheid creëren of veiligstellen. Dat speelde toen Hilversum het Mediapark wilde laten aansluiten op de A1 door middel van een verharde weg over de hei.”
Amsterdam is bij het Gooisch Natuurreservaat betrokken omdat van oudsher veel Amsterdammers in het Gooi ontspanning zochten. „Toen het GNR werd opgericht, zei Amsterdam in de stichting te willen participeren. De gemeente heeft in het verleden voor 25 procent in de kosten gedeeld. Amsterdam stelde daar tegenover dat wij dan moesten openstaan voor de recreant uit Amsterdam.”
Door de toenemende welvaart zoeken de Amsterdammers meer ontspanning in het buitenland en hebben ze minder oog voor het Gooi. „Desondanks neemt de gemeente Amsterdam nog altijd haar verantwoordelijkheid en draagt zij 10 procent bij aan de begroting.”
