Buitenland

Blair belooft Irak-onderzoek

De Britse premier Tony Blair heeft woensdag tijdens een tumultueus verlopen parlementszitting gezegd dat zijn regering zal meewerken aan een parlementair onderzoek naar de manier waarop hij is omgesprongen met inlichtingenmateriaal over Irak. Hij verweerde zich fel tegen beschuldigingen dat hij de dreiging die van Irak uitging, heeft overdreven of met inlichtingenmateriaal heeft geknoeid.

Buitenlandredactie
5 June 2003 08:45Gewijzigd op 14 November 2020 00:21

De oppositie eiste een onafhankelijk onderzoek. „De waarheid is dat niemand nog een woord gelooft van wat de premier zegt”, schreeuwde de conservatieve leider Iain Duncan Smith boven het gejoel van Blairs aanhangers uit.

In zowel de Verenigde Staten als Groot-Brittannië vraagt het publiek zich af of het niet om de tuin is geleid met de alarmerende berichten over Irak, nu daar nog maar steeds geen massavernietigingswapens zijn opgedoken. Vooral Blair ligt onder vuur, omdat hij het meest op de dreiging van deze wapens heeft gehamerd. Mocht blijken dat de beschuldigingen kloppen en dat Blair het parlement heeft voorgelogen, dan zou dat het einde van zijn premierschap kunnen betekenen.

In het hooglopende debat in het Lagerhuis raakte Blair zichtbaar geïrriteerd. Er was zo veel gezegd over het Irak-conflict, zei hij, „dat er honderdduizenden mensen zouden omkomen, dat het mijn Vietnam zou worden, dat het Midden-Oosten in vlammen zou opgaan en nu ook nog dat de massavernietigingswapens een compleet verzinsel waren van de Britse regering.” De premier legde de schuld voor alle commotie bij mensen die niet kunnen verkroppen dat zijn beslissing om tegen Saddam Hussein ten strijde te trekken juist is geweest.

Blair zei dat de parlementaire commissie voor de inlichtingendiensten de regering begin vorige maand al heeft voorgesteld onderzoek te verrichten naar de informatie over Irak. Maar dat zal waarschijnlijk niet voldoende zijn om de gemoederen tot bedaren te brengen. Duncan Smith wees erop dat de inlichtingencommissie onder de premier valt en dat Blair kan kiezen wat hij de leden wel en niet laat zien.

Het onderzoek waar Blair op doelde staat los van het veel zwaardere parlementaire onderzoek dat de commissie voor buitenlandse zaken maandag heeft aangekondigd.

De zwaarste beschuldiging tegen Blair is dat hij een vage passage uit een inlichtingenrapport zou hebben aangedikt om het te doen voorkomen als zou Saddam Hussein binnen drie kwartier massavernietigingswapens tegen de Britse strijdkrachten in stelling kunnen brengen. Blair noemde de beschuldiging „compleet onwaar” en zei dat hij van de voorzitter van de inlichtingencommissie bevestiging had gekregen dat niemand van Blairs staf heeft geprobeerd aan de conclusies van de commissie te tornen.

Oud-minister van Buitenlandse Zaken Robin Cook, die uit protest tegen de oorlog aftrad als fractieleider van Labour, tartte Blair toe te geven dat het verhaal over de drie kwartier en een andere uitspraak over pogingen van Saddam kernmateriaal te kopen van Zuid-Afrika niet kloppen. Blair zei dat beide door toen beschikbare inlichtingen werden onderbouwd, maar dat het verhaal over Zuid-Afrika achteraf misschien niet klopt.

Dat er twee maanden na het einde van de oorlog in Irak nog geen verboden wapens zijn gevonden, is volgens Blair voor een deel te verklaren doordat het zoeken ernaar nog maar net is begonnen. De afgelopen tijd hadden de wederopbouw en de humanitaire hulpverlening prioriteit, aldus de Britse regeringsleider. Bovendien had het regime van Saddam Hussein voor de terugkeer van de wapeninspecteurs in Irak massavernietigingswapens verborgen, betoogde hij.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer