Het verhaal van Anne Frank in kort bestek
Anne Frank is voor velen het symbool van de Jodenvervolging in Nederland. Een meisje dat een dagboek schreef, waarover veel is geschreven. Maar wie was zij werkelijk?
Oud-gymnasiumdocent Hans Ulrich (1939) wil met het boek ”Wie was Anne Frank?” een antwoord geven op deze vraag. Hij richt zich op lezers die hun kennis van Anne Frank snel en gemakkelijk willen ophalen.
Ulrich gaat daarom met zijn weergave niet de diepte in. Hij beschrijft het leven in het Achterhuis globaal aan de hand van citaten uit het dagboek. De lezer krijgt hierdoor meteen een goed beeld van Annes manier van schrijven. Centraal staan de omgang met de andere onderduikers, de helpers, de voedselvoorziening en de angst om verraden te worden. Het uitgebreide commentaar van de auteur is hierbij soms overbodig.
Summier bespreekt Ulrich de tijd die de onderduikers in concentratiekampen doorbrachten. Veel uitgebreider staat hij stil bij de verdachten van het verraad en de acceptatie van het dagboek na de oorlog. Ook komt de lezer veel te weten over antisemitisme door de eeuwen heen.
Het is jammer dat er verschillende kleine feitelijke onjuistheden in het boek staan. Toen er een nieuwe onderduiker kwam, moest Anne niet bij haar ouders op de kamer gaan slapen, zoals Ulrich stelt, maar moest ze haar kamer gaan delen met deze man. Ook het feit dat er meerdere versies zijn van Annes dagboek komt niet goed uit de verf.
In ”Wie was Anne Frank?” wordt de chronologie tot op zekere hoogte aangehouden, maar de opzet is eerder thematisch te noemen. Aan Annes beschrijving van het Achterhuis koppelt Ulrich bijvoorbeeld alles wat zich de laatste jaren rond de Anne Frankboom heeft afgespeeld. Deze sprongen door de tijd maken het lezen niet altijd prettig.
Afgezien hiervan is het boek heel toegankelijk. Het heeft een grote, duidelijke letter en een grote regelafstand. De illustraties op basis van bekende foto’s zijn sprekend. De zinnen zijn kort en duidelijk. Vooral voor jongeren is het fijn dat veel begrippen met betrekking tot de oorlog worden toegelicht. Regelmatig wordt de lezer aangesproken: „Lees maar wat Anne schrijft…”
Herhaaldelijk benadrukt de auteur dat Anne Frank slechts een van de vele slachtoffers van de nazi’s was. Hij laat niet na om tot tweemaal toe tamelijk uitvoerig te schrijven over zijn vader, die eveneens moest onderduiken. Ulrich geeft een uitgebreid antwoord op zijn vraag wie Anne Frank was, maar wie wil weten hóé Anne Frank was, wie haar wil leren kennen zoals de auteur haar heeft leren kennen, zal in dit boek tevergeefs zoeken.
Wie was Anne Frank? Haar leven, het Achterhuis en haar dood. Een korte biografie voor jong en oud, Hans Ulrich; uitg. Verbum, Laren, 2010; ISBN 978 90 74274 52 4; 128 blz.; € 14,95.