EU-akkoord over vredesoperatie in Congo
De Europese Unie neemt voor het eerst een militaire operatie in Afrika onder haar hoede. Op hoog diplomatiek niveau zijn de EU-lidstaten het daarover woensdag in Brussel eens geworden.
Op korte termijn gaat een vredesmacht onder EU-vlag naar het door etnisch geweld geteisterde Congo. Het commando komt in handen van Frankrijk, dat het leeuwendeel van de ruim 1400 militairen van de macht levert.
Duitsland doet ook mee aan de operatie. Minister Fischer van Buitenlandse Zaken heeft zich daarvoor sterk gemaakt binnen de bondsregering. Onduidelijk is nog hoe die Duitse bijdrage eruit zal zien. De Britten werken eraan mee, maar alleen in een ondersteundende rol. Volgens premier Blair zijn de plannen voor de vredesmacht niet voldoende uitgewerkt.
Verder is België van de partij. Het land dat tot 1962 koloniale heerser was in Congo, stuurt ook geen troepen, alleen transportvliegtuigen en medisch personeel. Na de genocide in Congo’s buurland Rwanda in 1994, waaraan een moordpartij onder Belgische blauwhelmen voorafging, besloot de Belgische regering geen troepen meer naar Afrika te sturen. Demissionair en beoogd premier Verhofstadt wil dat besluit onder voorwaarden terugdraaien.
De vredesmacht zal werken in opdracht van de VN-Veiligheidsraad, die zich grote zorgen maakt over het geweld in de regio Ituri. De VN-waarnemers die er nu al zijn, kunnen bij gebrek aan wapens weinig uitrichten tegen het geweld, waarbij honderden doden zijn gevallen en een massale vluchtelingenstroom op gang is gekomen.
De vredesmacht zal zonodig wel gewapend mogen optreden, maar zou in augustus alweer worden afgelost door een veel grotere waarnemersmacht. VN-secretaris-generaal Kofi Annan wil die versterken tot 11.000 waarnemers, bijna drie keer zoveel als nu en die meer armslag geven om in te grijpen.
Een Nederlandse bijdrage aan de Congo-vredesmacht of -waarnemersmacht is nu niet aan de orde. Volgens de woordvoerder van minister De Hoop Scheffer (Buitenlandse Zaken) is van enig overleg in Den Haag over het sturen van militairen geen sprake. Daarvoor is een VN-verzoek nodig en dat ligt er niet.