Dat stellen onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut in het rapport ”Geloof aan het werk” dat ze vrijdagmiddag aanboden aan wethouder Louwes van de gemeente Rotterdam.

De onderzoekers zijn lovend over de maatschappelijke inbreng van levensbeschouwelijke organisaties, zoals het Leger des Heils, House of Hope en stichting Ontmoeting. Deze organisaties gaan volgens het rapport „vasthoudend en niet vrijblijvend” te werk, zonder zich te laten leiden door „naïeve beelden” over de minderbedeelden en kwetsbaren of de hulp aan hen. Ontmoeting bereikt volgens het onderzoek cliënten „die niet door reguliere instellingen worden bereikt.”

De onderzoekers tonen zich tevreden over de mate waarin levensbeschouwelijke organisaties onderling samenwerken. Ze doen dat informeel en praktisch, met als vertrekpunt dat er een klus moet worden geklaard in het belang van de cliënt. Zo wisselen Ontmoeting en het evangelische House of Hope cliënten uit.

Wel zegt een woordvoerder van Ontmoeting in het rapport dat samenwerken met andersdenkenden in de achterban gevoelig ligt. „Je kunt altijd verkennend met elkaar spreken, maar niet zo snel elkaar samenwerken. Dat zal met onze achterban niet zo snel gebeuren.”

De mate waarin de levensbeschouwing van een organisatie doorwerkt in het selecteren van beroepskrachten en vrijwilligers verschilt. Bij Ontmoeting is die wisselwerking er nadrukkelijk, omdat medewerkers er consequent op een „christelijke inspiratie” worden geselecteerd. „Heb je helemaal niets met de Bijbel en helemaal niets met christelijke barmhartigheid dan ben je niet geschikt om binnen onze organisatie te werken”, citeren de onderzoekers een zegsman van de stichting in het rapport.

Hooglopende principiële discussies over de verhouding tussen overheid en religie ontbreken in Rotterdam nagenoeg, concludeert het rapport. De typisch Rotterdamse pragmatische aanpak overheerst: als activiteiten goed zijn voor de stad kunnen ze financieel worden ondersteund. Hoofdregel in Rotterdam is overigens wel dat het financieren van religieuze activiteiten niet mag. Religieuze gemeenschappen zoals kerken en moskeeën ontvangen dan ook nauwelijks subsidie.

Samenwerken met algemene organisaties blijft de hoofdreden. Om die reden blijven subsidies aan religieus georiënteerde groepen op deelgemeentelijk niveau beperkt tot minder dan 4 procent van de uitgaven aan welzijn en maatschappelijk werk.

Van de religieuze gemeenschappen krijgen moskeeën wel eens het verwijt dat hun hulp zich beperkt tot mensen binnen de eigen kring, constateren de onderzoekers. Zo zouden ze zich maar weinig inzetten voor zwerfjongeren en dak- en thuislozen, terwijl velen van hen een islamitische achtergrond hebben.

Christelijke organisaties treft dat verwijt niet of veel minder. Volgens het rapport komt dat doordat ze op welzijnsgebied al heel lang actief zijn „en in een eeuwenoude traditie staan.”