Tegen de boete op langstuderen bestaat veel weerstand, zowel in de Tweede Kamer als in de onderwijswereld. Zijlstra meldde afgelopen maandag nog dat de boetes wat hem betreft rechtmatig zijn. Volgens studentenorganisaties maakt de maatregel inbreuk op het beginsel van rechtszekerheid en op de toegankelijkheid van het onderwijs.

Vrijwel alle oppositiepartijen kwamen in verzet tegen het voorgenomen kabinetsbeleid, net als studentenorganisaties, vakbonden en brancheorganisaties in het hoger onderwijs. Meerdere protesten - zoals een demonstratie met meer dan tienduizend studenten op het Malieveld in Den Haag begin dit jaar en een paar honderd studenten dinsdag voor de Tweede Kamer - waren vooralsnog zonder succes. Nu buigt Zijlstra alsnog voor de aanhoudende kritiek.

De maatregel wordt dus een jaar uitgesteld. Dat was op voorstel van de SGP, de partij die het kabinet wellicht nodig heeft in de nieuwe samenstelling van de Eerste Kamer te kunnen steunen op een meerderheid in de Senaat. Daar hebben VVD en CDA geen meerderheid, de PVV is er nog niet vertegenwoordigd. Op 23 mei zijn de Eerste Kamerverkiezingen, waarbij het de vraag is of het kabinet samen met de PVV kan rekenen op een meerderheid, of dat de SGP nodig is.

Zijlstra heeft op de onderwijsbegroting financiële dekking gevonden voor de kosten van het jaar uitstel van de langstudeerdersboete.