Dr. Hoek, directeur van de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond, sprak gisteren in Ede over Calvijn en Bunyan. De studieavond was onderdeel van een reeks van zeven bijeenkomsten rond het thema ”Geloven in ballingschap? Tussen bedreiging en uitdaging”. Na twee avonden waarop het Oude en Nieuwe Testament centraal stonden, richtte dr. Hoek aan de hand van Calvijn en Bunyan de focus op de christelijke traditie.

Volgens hem drukken de Bijbelse begrippen hoop en geloof beide zekerheid uit. „Als er boven een rouwkaart staat dat iemand zalig is „in de hope des eeuwigen levens”, gaat het niet om twijfel maar om een vaste zekerheid. We moeten de Bijbelse begrippen niet devalueren. Als we de ”Institutie” grondig lezen, merken we hoe ver velen in deze tijd op dit punt van de Bijbelse lijn zijn afgeweken.”

Dr. Hoek, als hoogleraar werkzaam in Kampen en Leuven, wierp de vraag op waarom er bij veel kerkelijke mensen weinig geloofszekerheid is. „Het was Luther en Calvijn juist begonnen om de zekerheid van het geloof. In de eerste plaats tegen Rome, waar men nooit zeker van zijn zaligheid was. De Reformatie beleed dat een gewoon mens zeker kon zijn van zijn zaligheid. Zo staat het ook in de Heidelbergse Catechismus, in vraag en antwoord 1.”

Het spreken van Calvijn over de verachting van dit leven, vindt prof. Hoek te sterk. „Het is een grensoverschrijdende uitdrukking, die ik niet in de Bijbel terugvind. Genieten is niet alleen negatief te duiden. Het zitten onder de vijgenboom, zoals dat in het Oude Testament staat, duidt op de zegen van God.”

Calvijn doet op andere plaatsen wel recht aan het evenwicht, maar „per saldo blijft staan dat bij Calvijn de donkere toetsen van het leven hier en nu de overhand hebben. Hij heeft het over peilloze afgronden van ellende en rampspoeden.” Dr. Hoek vroeg zich af of de oorzaak daarvan gezocht moet worden bij het feit dat Calvijn in zijn leven met zo veel ellende te maken kreeg. Hij had niet alleen last van veel lichamelijke kwalen, ook moest hij zijn vaderland Frankrijk ontvluchten en bleven de moeiten hem en zijn gezin niet bespaard.

Prof. Hoek besprak van Bunyan het boek ”The heavenly footman” (De hemelse hardloper). Het boekje is een voorstudie van ”De Christenreis”. Het is een uitgewerkte preek over het lopen in de loopbaan zoals Paulus dat beschrijft in 1 Korinthe 9. „Deze kant van de Bijbelse boodschap mag niet onderbelicht blijven. Jezus sprak ook over het strijden om in te gaan. Er is geen troost zonder appel.”

De hoogleraar voerde een pleidooi voor een blijvende terugkoppeling naar een authentiek christelijke visie op vreemdelingschap. „Het gaat om de vraag of we behalve rentmeesters ook nog pelgrims zijn, onderweg naar een beter vaderland. Met het uitzicht op het Koninkrijk van God kun je toch niet meedoen met mensen die van de buik hun god maken en die grijpen en graaien om maar zo veel mogelijk van deze wereld mee te pakken?”