Wat was tot aan de brief van minister Schippers de stand van zaken in dit debat?

Zomer 2009 kondigde het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam aan het invriezen van eicellen op bredere schaal te willen gaan toepassen. Dat hield in: het vroegtijdig uitnemen van eicellen bij vrouwen die op dat moment nog geen uitgesproken kinderwens hebben en deze door invriezing te bewaren tot het moment waarop de vrouw wel kinderen wil.

Toenmalig staatssecretaris Bussemaker van het kabinet-Balkenende IV liet weten geen wettelijke belemmeringen te zien. Wel vroeg zij de beroepsgroep van gynaecologen om een eenduidig standpunt, inclusief onderbouwing. Zomer vorig jaar stuurde demissionair minister Klink het artsenstandpunt naar de Kamer. Het oordeel daarover liet hij aan het huidige kabinet. Gisteren liet Schippers weten dat ze dit standpunt „een goede basis” vindt voor het toepassen van de invriesmethode in Nederland.

Wat is globaal de inhoud van het artsenstandpunt?

Een verzoek om eicellen te laten invriezen, vergt volgens hen geen principieel andere afweging dan een verzoek om een reguliere ivf-behandeling. Waarom vrouwen erom vragen, doet volgens hen niet zozeer ter zake, omdat het in beide gevallen gaat om vrouwen met een kinderwens die niet meer via een natuurlijke zwangerschap kan worden gerealiseerd. Daarmee is nog niet gezegd dat artsen voornemens zijn elk verzoek te honoreren. Anders gezegd, er zijn contra-indicaties. Zo kunnen artsen de behandeling weigeren als sprake is van medisch zinloos handelen, een psychiatrische ziekte bij de ouders of wanneer het risico op kindermishandeling wordt vermoed.

Staat het licht voor het invriezen nu definitief op groen?

Nee, sommige artsen redeneerden gisteren van wel, maar dat is Schippers iets te voor- barig. Terecht merkt zij op dat artsen de invriesmethode volgens hun eigen standpunt nog niet zien als reguliere behandeling, maar als experiment. Dat betekent dat de behandeling vooralsnog alleen wordt aangeboden in de context van wetenschappelijk onderzoek en dat zorgverzekeraars de kosten niet vergoeden. Kortom, vrouwen die voor de methode kiezen, zijn behalve patiënt ook proefkonijn.

Hoe belastend is deze behandeling voor een vrouw?

Zeer belastend. Om de eicelproductie te bevorderen, moet een vrouw gedurende zo’n vijftien dagen hormooninjecties inspuiten. Hierna worden er circa acht eicellen geoogst. Deze behandeling moet worden herhaald, net zo lang tot het benodigde aantal van dertig à veertig eicellen is verkregen. Voordat deze cellen worden teruggeplaatst, moeten vrouwen hormoontabletten slikken, die qua zwaarte vergelijkbaar zijn met de anticonceptiepil. Deze belasting, gecombineerd met het kostenplaatje van circa 3000 euro, maakt dat de gynaecologenvereniging voorlopig geen stormloop op ivf-klinieken voorziet.

Hoe staan christelijke partijen in het debat?

Zij zijn niet enthousiast over het op brede schaal aanbieden van de invriesmethode. Dat vrouwen een zwangerschap uitstellen uit vrees dat ze de opvoeding niet kunnen combineren met een baan, zien zij primair als een maatschappelijk probleem. Volgens hen moet het kabinet dat beter onderkennen en zich inspannen om de barrières weg te nemen waardoor vrouwen de zwangerschap voor zich uit schuiven.

Hoe nu verder?

Volgende week donderdag spreekt de vaste Kamercommissie van volksgezondheid, welzijn en sport met minister Schippers over de invriesmethode. Voor christelijke partijen dé gelegenheid om zich opnieuw uit te spreken tegen een overhaaste invoering en aan te dringen op een zorgvuldige evaluatie van het experiment.