Centrum religie en conflict van start
GRONINGEN – Aan de faculteit godgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) wordt zaterdag een centrum voor religie, conflict en het publieke domein opgericht.
De oprichting vindt plaats tijdens een publieksmiddag over religie en conflict, waar prof. dr. Paul Cliteur en prof. Ruard Ganzevoort lezingen geven. Cliteur gaat in op zijn boek ”Het monotheïstisch dilemma”. Ganzevoort zal godsdienst bespreken als „het mooiste en gevaarlijkste wat we hebben.”
Het centrum gaat religie in conflictueuze settings bestuderen, aldus docent dr. Christoph Jedan. „Hoe articuleren we ons geloof in het publieke domein? Wat zijn de verwachtingen van de maatschappij? Kun je überhaupt religieuze overtuigingen wel inbrengen in een publiek debat? Dergelijke vragen, daar gaat het over.”
„De faculteit godgeleerdheid besteedt al lang aandacht aan religie, conflict en het publieke domein”, zegt de docent. „We doen onderzoek naar bijvoorbeeld de videotestamenten van radicale moslims, de rol van godsdienst in ontwikkelingshulp of religieuze conflicten in India. Ook de betekenis van religieuze standpunten in het publieke debat staat in de belangstelling. Deze thema’s krijgen veel aandacht in het bachelor- en masteronderwijs, en worden in het nieuwe centrum gebundeld.”
Er zal per 1 september een extra onderzoeker worden aangetrokken. Dat kan met een financiering van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De financiering duurt vijf jaar, en het is de bedoeling dat met nieuwe projecten ook na die vijf jaar het onderzoek kan worden voortgezet.
Jedan spreekt, in navolging van de Duitse denker Jürgen Habermas, van een „postseculiere samenleving.” „Dat is een samenleving waarin religie zelfbewust en vanzelfsprekend aanwezig is. Theoretici hebben deze situatie tot uitgangspunt van hun denken genomen. Hoe men het ook wendt of keert, religie is een cruciale factor in zowel conflicten als verzoeningsprocessen.”
De aanwezigheid van religie wordt volgens Jedan vaak niet onderkend. „Het is omstreden welke rol religie in het publieke debat in onze democratie kan en mag spelen. Tal van vooral liberale commentatoren betogen dat de maatschappelijke vrede in het geding zou zijn zodra religieuze argumenten ter verdediging van politieke standpunten worden ingezet. Teneur van dergelijke uitingen is: de aanwezigheid van religie in het publieke debat zorgt voor gevaarlijke spanningen en conflicten.
Andere commentatoren beklemtonen juist het belang van in religies gewortelde waarden voor het functioneren van de democratische meningsvorming.