Het gaat om literatuur die wordt uitgegeven als volwassenenliteratuur. De scholieren lezen de drie winnende boeken van de belangrijke literaire prijzen uit het taalgebied: de AKO Literatuurprijs, de Libris Literatuurprijs en de Gouden Uil. Daaruit kiezen ze hun eigen favoriet. Ze beargumenteren hun keuze niet alleen tegenover andere lezers van dezelfde school, maar kunnen hun mening over de boeken ook kwijt op een internetforum, socialmediasites en tijdens de slotdag in maart die afwisselend in Nederland en Vlaanderen plaatsvindt. Van de jongeren vindt 55 procent de confrontatie boeiend; van de deelnemende leraren zegt 85 procent dat De Inktaap leesbevorderend heeft gewerkt.

Aan de tiende editie van De Inktaap deden ruim 2.500 jongeren mee, verspreid over 160 scholen in Nederland, Vlaanderen en Suriname. Voor het eerst lazen ook jongeren op Curaçao de genomineerde boeken. Daarmee is De Inktaap het eerste literatuurproject dat het gehele taalgebied van de Nederlandse Taalunie bereikt.

Tien jaar De Inktaap wordt op 5 april gevierd met een literair en educatief programma in deSingel in Antwerpen, samen met verschillende winnaars van De Inktaap. Leraren en leerlingen vertellen over De Inktaap in het literatuuronderwijs, TV Klasse vertoont zijn film over De Inktaap en Bernard Dewulf en Robert Vuijsje spreken over hun ervaringen bij het winnen van deze jongerenprijs.

De Inktaap is een initiatief van de Nederlandse Taalunie, CANON Cultuurcel, Stichting Lezen Nederland en het Ministerie van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap, en wordt uitgevoerd door Villanella in Antwerpen, Passionate Bulkboek in Rotterdam en de Nederlandse Taalunie in Suriname en Curaçao.