„Tijdens een CT-scan, gemaakt voor longklachten, kan je bijvoorbeeld ook verkalking van de aderen of de aorta zien, of je kan stuiten op kalk op de hartkleppen”, aldus Gondrie. Dat is als het ware ‘bijvangst’ van de scan. Die verkalking kan weer duiden op een verhoogd risico op sterven door hartfalen of op hart- of herseninfarcten.

Tot op heden bestond er geen goed onderzoek waarin dit soort nevenbevindingen werden onderzocht. Daarom bestond er twijfel wat radiologen aan moesten vangen met de ongevraagde informatie. „Je weet niet altijd zeker hoe je het moet interpreteren. Sommige verschijnselen horen gewoon bij het ouder worden, maar ze kunnen ook een voorstadium zijn van hart- en vaatziekten”, aldus Gondrie. „Stel nou dat we erachter komen dat de toestand van een patiënt al zo ernstig is dat hij er niets meer aan kan doen? Moet je hem dan nodeloos ongerust maken, terwijl hij er niets aan kan veranderen?”, vraagt hij zich af.

Of de ongevraagde bevindingen ook kunnen leiden tot gezondheidswinst bij patiënten, kan de onderzoeker nog niet zeggen. „Daarvoor is uitgebreider onderzoek nodig onder de patiënten waarbij je verkalking ziet op de scans. Die groep deel je in tweeën. Bij de ene groep waarschuwt de radioloog de behandelend arts, die preventieve maatregelen kan bespreken met de patiënt. Bij de andere groep gebeurt dat niet. Op termijn kan je dan zien of een waarschuwing werkt en er minder hart- en vaatziekten optreden”, aldus Gondrie.