PFSAR, de studentenvereniging aan de christelijke gereformeerde Theologische Universiteit in Apeldoorn, belegde donderdag een lezing over de rooms-katholieke visie op de kerk. Bisschop De Korte van het bisdom Groningen/Leeuwarden sprak over oecumene.

Hij liet zich in het hart kijken; eenheid zit er volgens de bisschop voorlopig niet in. „Maar ik zeg dat met pijn in het hart. Dat zou een extra reden zijn om elkaar theologisch te blijven ontmoeten.”

Het oecumenisch gesprek vraagt een verworteling in eigen identiteit, vindt bisschop De Korte. „Dan is het zinvol elkaar te ontmoeten. Ik ben niet voor een tuttifrutti-oecumene.”

In de oecumene kijkt Rome in de eerste plaats naar het oosten, weet de bisschop. „Getalsmatig en theologisch is dat veel interessanter. Alleen het Petrusambt van de paus ligt moeilijk. Op veel terreinen is de Reformatie nog veel verder weg.”

Volgens bisschop De Korte is er echter ook „ontzettend veel bereikt” in de oecumene tussen Rome en Reformatie. Tegelijk signaleert de oecumenicus vermoeidheid in het gesprek. Volgens hem is dat onder meer te wijten aan het succes. Ook verliezen de Rooms-Katholieke Kerk en de Protestantse Kerk in Nederland veel leden. Bij krimp hebben parochies de neiging zich terug te trekken in hun schulp.

Thema’s die rooms-katholieken en protestanten de komende jaren met elkaar te bespreken hebben, liggen op het vlak van de ecclesiologie, ambtsleer, sacramentsleer en de mariologie.

Ook het avondmaal of de eucharistie is een moeilijke hobbel. Liberale, vaak oudere priesters lieten een intercommunie nog wel eens toe, maar volgens bisschop De Korte is dat niet de lijn van de kerk. „De eucharistische communio (gemeenschap, red.) is verbonden aan de kerkelijke communio. Als je dan toch samen eucharistie viert, maak je het symbool leeg.”

De Korte: „Omdat eenheid nu niet mogelijk is vanwege een onvolkomen communio rond de eucharistie, hebben we een weerhoudende liefde.”

„Wordt de oecumene dan niet met de mantel der liefde bedekt?” vraagt een student. Even is de welbespraakte bisschop stil. „Het is de vraag of op die punten de scheidslijnen van Rome en Reformatie lopen. Er zijn ook binnen Rome scholen. Legitieme scholen zelfs. Bovendien hebben we veel gemeenschappelijk. Dat moeten we niet gering achten in een geseculariseerde cultuur.”

De oecumene kan volgens De Korte praktisch gestalte krijgen in diaconale werkzaamheden, volwassenencatechese en het gezamenlijk vieren van Woord- en zangdiensten. Samenwerking is volgens de bisschop onder meer mogelijk vanwege eenheid in het denken over incarnatie en triniteit, gezamenlijke geloofsbelijdenissen en vijftien eeuwen gemeenschappelijk christendom.