„Dood vaak aanwezig in leven van militair”
Met een sobere ceremonie hebben de militairen van de Internationale Vredesmacht ISAF vrijdag hun 62 Spaanse collega’s herdacht. De stemming was bedrukt.
Enkele dagen nadat het vliegtuig waarmee de Spaanse militairen op weg naar huis waren in Turkije verongelukte, werd de vredesmacht opnieuw door een dodelijk ongeval opgeschrikt. Donderdagmiddag 29 mei reed een Duitse jeep op een mijn, in een dorpje even ten zuiden van Kabul. Een Duitse militair kwam om het leven, zijn collega raakte gewond. Zij waren bezig met landmeterapparatuur een straat in kaart te brengen, toen een zware mijn ontplofte.
Het was stampvol in de centrale aankomsthal op het militaire gedeelte van het vliegveld van Kabul. Hier kwamen vrijdagmiddag zo’n 600 militairen bijeen van de 29 aan ISAF deelnemende contingenten. In aanwezigheid van de ambassadeurs van een aantal aan ISAF deelnemende landen gingen de acht aalmoezeniers van ISAF samen met een Amerikaanse US Army-collega voor in een oecumenische, meertalige herdenkingsdienst.
„De dood is vaak aanwezig in het bestaan van een militair, ook al doet hij of zij nog zo zijn best de gedachte hieraan weg te stoppen”, stelde brigadegeneraal Robert Bertholee in zijn toespraak.
Bertholee, plaatsvervangend ISAF-opperbevelhebber, herinnerde de aanwezigen eraan dat de Spaanse collega’s op weg naar huis waren. „We weten dat we gewond kunnen raken tijdens een missie, of zelfs kunnen sneuvelen. We weten ook allemaal hoe deze mannen zich gevoeld moeten hebben, opgelucht dat zij hun missie goed hadden volbracht. Blij ook dat zij terug naar huis gingen. Wij hadden al afscheid van hen genomen, maar wisten niet dat het een afscheid voor altijd zou zijn.” Hij zei te hopen dat de aanwezigheid van ISAF rust, stabiliteit en veiligheid in Afghanistan zou brengen, zodat de Spanjaarden, en de Duitse collega, niet voor niets waren gestorven.
De negen aalmoezeniers memoreerden ook de acht Spaanse piloten die met de Allied Forces in Kirgistan gelegerd waren en die ook in het vliegtuig zaten, alsmede de twaalfkoppige staf van het Oekraïense vliegtuig. In de onmiddellijke nabijheid van het vliegveld van Trabzon in Turkije, waar een tussenlanding zou plaatsvinden, vloog de Oekraïense Yak 42 afgelopen maandag in dichte mist tegen een berg. Het ongeval heeft geen gevolgen voor de Spaanse deelname aan de vredesmacht. Spanje levert vooral genietroepen aan ISAF.
In augustus 2003 neemt het NAVO-hoofdkwartier Noord in Heidelberg het bevel over ISAF over van Duitsland en Nederland. Een maand eerder zal Canada het commando op zich nemen van de Kabul Multinationale Brigade, die momenteel nog onder bevel van Duitsland staat en waaraan ook eenheden van de Nederlandse Luchtmobiele Brigade deelnemen.
De politieke beslissing of Nederland ook na augustus 2003 manschappen aan ISAF zal blijven leveren, is nog niet genomen. In Kabul wordt verwacht dat Nederland in elk geval nog tot en met december 2003 in de vredesmacht actief blijft.