Dat is de kern van de brief en het feitenrelaas die de ministers Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) en Hans Hillen (Defensie) maandag naar de Tweede Kamer hebben gestuurd. Daarin legden zij verantwoording af over het besluit om zondag 27 februari een Nederlandse werknemer op te halen. Een kerngroep van premier Mark Rutte, vicepremier Maxime Verhagen en Rosenthal en Hillen had vlak voor de operatie toestemming gegeven.

Enkele dagen daarvoor was met de Lynx-helikopter van het fregat Hr. Ms. Tromp een soortgelijke evacuatie in Misrata van zes Nederlanders mislukt. De zes waren niet op de afgesproken plek. Toen was evenmin toestemming van de Libiërs gevraagd, staat in de brief.

De als verrassing bedoelde actie op het strand van Sirte ging helemaal mis. Hoewel het er rustig uitzag op de grond en de evacué dat ook aangaf, werd de bemanning meteen na de landing onder schot gehouden en vastgenomen door zo’n dertig gewapende mannen, die van alle kanten aankwamen. Er waren bewust geen bewapende mariniers meegestuurd, omdat dit juist kon leiden tot geweld. Het betrof een evacuatie en niet een bevrijdingsactie, schrijven de ministers.

Ook een Zweedse vrouw werd na de landing vastgezet. Hoewel de actie geheim was, had zij toch via haar zoon gehoord dat er een evacuatie aankwam. Zij werd tegengehouden bij de ingang van de haven toen zij op weg was naar de evacuatieplek. De ministers stellen niet met zekerheid te kunnen vaststellen hoe de Libiërs vooraf van de evacuatieplannen afwisten. De snelheid waarmee de overmeestering plaats heeft, duidt volgens hen op voorkennis.

De ministers prijzen de professionaliteit van de drie militairen. Tegen een van hen is tijdens het eerste verhoor fysiek geweld gebruikt, zo heeft hij enkele dagen na terugkeer verklaard. Hij had dat niet eerder verteld om de anderen niet ongerust te maken.

Nederland heeft dezelfde zondag schriftelijk verontschuldigingen aangeboden voor het niet vragen van toestemming om het luchtruim binnen te vliegen. Aanvankelijk werd gedacht dat Libië de Nederlandse militairen snel weer zouden laten gaan, maar er kwamen geen reacties op verzoeken om terug te keren naar de Tromp. De twee evacués mochten wel weg.

Het Libische regime kwam wel met politieke eisen. Zo wilde Tripoli de twee gevechtsvliegtuigen terug waarmee Libische piloten uit protest naar Malta waren gevlogen. Nederland zou daarvoor bij Malta kunnen bemiddelen. Ook moest Nederland pleiten voor een waarnemersmissie naar Libië, maar Nederland ging niet op deze wensen in.

De Tweede Kamer zal later over de brief debatteren. PvdA en D66 hebben al gezegd dat de uitleg veel vragen oproept. Ze zien vooral de noodzaak van de evacuatie niet. PvdA-Tweede Kamerlid Frans Timmermans sprak van geklungel.