Kamerleden waren er donderdag dan ook als de kippen bij om hun gal te spuwen over de bonus die onder anderen ING-topman Hommen over 2010 incasseert. Met een bedrag van 1,25 miljoen euro ligt deze slechts nipt onder zijn jaarsalaris van 1,35 miljoen.

Hoewel het allemaal binnen de regels blijft (bonus maximaal één jaarsalaris) die de sector na de crisis zelf opstelde, gaven de ING-bankiers vooral aan de aansluiting met de realiteit te zijn verloren. Die realiteit is er namelijk een van burgers wier vertrouwen in het krijtstreeppak –ooit synoniem voor onkreukbaarheid– een meer dan forse knauw heeft gekregen.

Dat bankiers zich van die brede maatschappelijke onvrede weinig aantrekken en hun toelage vooral lijken te spiegelen aan nóg hogere in het buitenland of bij bestuurders van andere AEX-bedrijven, is even droevig als ongepast. Want als de kredietcrisis íéts heeft geleerd, dan is het wel dat het product bankieren stukken minder privaat is dan de verf van Akzo Nobel of de olijfolie van Unilever.

De belastingbetaler kon in 2008 immers opdraaien voor de scherven die de financiële sector achterliet. Terwijl burgers op veel manieren de gevolgen van de kredietcrisis nog dagelijks aan den lijve ondervinden (ontslag, bezuinigingen), zijn de bonussen in de bankierswereld terug op niveaus van weleer. En dat terwijl juist die bonussen de crisis mede hebben veroorzaakt, doordat ze leidden tot een cultuur waarin het nemen van risico eerder werd gestimuleerd dan afgeremd. Voor ING geldt bovendien dat het nog 5 miljard euro aan staatssteun moet terugbetalen van de 10 miljard die het nodig had om overeind te blijven, nadat het financieel concern, evenals zo vele van zijn concurrenten, eind 2008 als een bokser na een linkse directe in de touwen hing. ING besloot om die reden over 2010 ook geen dividend uit te keren aan zijn aandeelhouders, maar speelt nu de eigen bestuurders wel flinke extraatjes toe.

Hoewel wat ING doet wettelijk mag, zou het bankiers inmiddels toch duidelijk moeten zijn dat het eigenlijk niet kan, zeker niet op dit moment. Om die reden klonk donderdag in de Kamer dan ook de roep om wetten. Zo stelde de PVV voor om de bonus met 100 procent te belasten. Dat klinkt mooier dan het is, alleen al omdat dergelijke symboolwetgeving makkelijk te omzeilen is via een hoger loon.

Toch doet de Kamer er goed aan snel met wetgeving te komen. Niet zozeer gericht op de bonus, maar op maatregelen die het voor consumenten makkelijk maken om van bank te veranderen, zonder daarbij óók verplicht van rekeningnummer te moeten switchen, wat tot onnodig veel rompslomp leidt.

Burgers kunnen hun begrijpelijke onvrede en scepsis dan snel kanaliseren via de enige weg die daadwerkelijk tot verandering kan leiden: die van het stemmen met de voeten. Als er iets is wat bankiers moreel en ethisch mores leert, dan is dat wel het reële risico van roulerende klanten.