Ze zijn meestal in panden opgezet, die niet zijn berekend op de aantallen mensen die er zijn. Maar velen zien ook uit naar de distributie van voedsel, hoe mager de porties mogen zijn, als een teken dat de hulpverlening eindelijk op stoom komt. Dit berichtte het Japanse persbureau Kyodo donderdag vanuit opvangcentra in Miyagi

Maar er is in de getroffen streek nog steeds een groot gebrek aan voedsel, drinkwater, dekens, medicijnen en brandstof. De infrastructuur is beschadigd en het weer is winters met sneeuwstormen en temperaturen rond het vriespunt. Het nijpend tekort aan benzine bemoeilijkt ondertussen de hulpverlening. De hoeveelheid olie in Japan is door de brand in negen raffinaderijen en de sluiting van havens sterk verminderd.

Veel evacués zijn er bovendien nog niet in geslaagd contact te leggen met familie of andere naasten die ze uit het oog zijn verloren. Het wegvallen van de elektriciteit maakt de communicatie vrijwel onmogelijk. Naar schatting 850.000 huishoudens zitten zonder stroom in het noorden en circa anderhalf miljoen huishoudens zonder water.

In de opvangcentra worden daarom berichten en boodschappen opgehangen, niet alleen om geliefden terug te vinden, maar ook om de moed erin te houden: „Laten we ons hier samen doorheen slaan”. Opvallend is volgens waarnemers uit alle windstreken, dat de overweldigende meerderheid van slachtoffers niet klaagt en bijvoorbeeld zonder morren in de rij wacht voor wat water. „Er zijn hier allerlei soorten mensen, maar we zijn hier één”, aldus een 30-jarige vrouw in een druk opvangkamp in Natori, ten zuiden van Sendai.

Minstens 80.000 hulpverleners van Japanse overheden pogen de naar schatting 440.000 ontheemden bij te staan, nog afgezien van andere hulporganisaties. Inmiddels bieden meer dan 110 landen en 24 internationale organisaties hulp. Het Japanse Rode Kruis heft negentig medische hulpteams naar het rampgebied gestuurd. Door de beroerde levensomstandigheden en kou is het aantal ziektegevallen in het rampgebied in opmars.

Veel ontheemden hebben overigens niets meer om naar terug te keren. De zwaar beproefde provincies Iwate, Miyagi en Fukushima hebben alvast bijna 33.000 kant-en-klare woningen besteld, maar het duurt nog wel even voor die uit de fabriek rollen en worden afgeleverd. Volgens schattingen van de publieke omroep NHK zijn zeker 100.000 panden zwaar beschadigd en minstens 7400 volledig verwoest. Gevreesd wordt dat meer dan 13.000 mensen zijn omgekomen.