Het is onduidelijk wat er precies gebeurt in Benghazi, met ongeveer een miljoen inwoners de tweede stad van Libië. Troepen van Gaddafi zouden de stad hebben omsingeld, terwijl zijn vliegtuigen woensdag doelen bombardeerden. De regeringsmilities zouden in eerste instantie het vliegveld van de stad willen heroveren.

Het regime heeft de inwoners van Benghazi met pamfletten opgeroepen de wapens neer te leggen en het verzet te staken. De rebellen vrezen dat Gaddafi op grote schaal mensen zal vermoorden, uit wraak voor de weerstand tegen zijn heerschappij.

Gaddafi’s bewind verwacht Benghazi snel in handen te hebben. „Binnen 48 uur is alles voorbij”, zei een zoon van de leider dinsdag tegen de Franse nieuwszender Euronews. Mogelijke ingrepen van de buitenwereld, zoals een vliegverbod, komen volgens Saif al-Islam Gaddafi te laat.

De naderende strijd om Benghazi heeft een vluchtelingenstroom op gang gebracht. Honderden mensen zijn woensdag de grens met buurland Egypte, ongeveer 500 kilometer verderop, overgestoken. Hoeveel vluchtelingen nog onderweg zijn, is onbekend.

Ook in het westen van Libië worden de rebellen steeds verder teruggedrongen. De opstandelingen hebben daar haast alleen Misurata nog in handen. Dit is met meer dan een half miljoen inwoners de derde stad van Libië. Gaddafi’s troepen zouden Misurata vanuit drie richtingen aanvallen, met onder meer tanks en artillerie. Volgens de rebellen zijn er al zeker vijf doden gevallen. Misurata was afgelopen weekeinde ook al het toneel van zware gevechten.

De internationale gemeenschap blijft verdeeld over de toestand in Libië. Frankrijk, Groot-Brittannië en de Arabische Liga dringen aan op een vliegverbod, om te voorkomen dat Gaddafi de luchtmacht kan inzetten tegen de opstandelingen. Landen als China, de Verenigde Staten, Rusland en Duitsland liggen echter dwars.

Ook binnen de Europese Unie is verdeeldheid. Dit is tegen het zere been van de Belgische oud-premier Guy Verhofstadt, tegenwoordig leider van de liberale fractie in het Europees Parlement. „De zwakke opstelling van de EU maakt me ziek”, zei Verhofstadt dinsdag.

Verhofstadt betitelde de Libische opstandelingen als „helden”. Volgens hem laat de EU hen in de steek. „Helpen we ze? Verdedigen we ze? Steunen we hen met wapens of een vliegverbod? Erkennen we de oppositie als regering? Proberen we de democratische revolutie in leven te houden? Nee, we sturen observatieteams”, zei hij in een debat met EU-president Herman Van Rompuy en voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie.

Ook VN-chef Ban Ki-moon liet zich woensdag uit over de toestand in Libië. Hij verklaarde „zeer bezorgd” te zijn over de mogelijke slag om Benghazi en riep de strijdende partijen op tot een wapenstilstand. Maar de kans lijkt klein dat Gaddafi, met de overwinning in zicht, daarnaar luistert.