”Love Wins” (Liefde wint) heet het nieuwste boek van Rob Bell dat sinds gisteren in Amerika in de winkel ligt. Bell (40) is voorganger van Mars Hill Bible Church in Grand Rapids, Michigan. De „choquerende, onconventionele predikant” –aldus de uitgever van het boek– trekt iedere zondag zo’n 10.000 mensen. Bell, die opgroeide in traditioneel evangelicale kring, toonde zich al langer ongemakkelijk met de kerkelijke cultuur en veel opvattingen waarmee hij is grootgebracht. Met zijn eigentijdse boodschap weet hij tal van evangelicale jongeren aan te spreken.

Enkele weken geleden plaatste uitgever HarperOne een korte promotievideo voor ”Love Wins” op internet. „Haalt maar een select groepje mensen de hemel en zullen miljarden en miljarden voor eeuwig branden in de hel?” zo vraagt Bell zich hardop af. „Miljoenen mensen is verteld dat de kern van het Evangelie is dat God je naar de hel stuurt, tenzij je in Jezus gelooft. Jezus zou je redden van God. Maar wat voor soort God is dat, van Wie wij gered moeten worden?”

Zo’n boodschap kan geen goed nieuws zijn, stelt Bell in de video. Geen wonder dat heel veel mensen niets te maken willen hebben met het christelijk geloof. Maar de Bijbel heeft een heel andere, onverwachte boodschap, vertelt hij. „Het goede nieuws is dat liefde wint.”

De video deed waarvoor hij bedoeld was: publiciteit veroorzaken. Justin Taylor, auteur van een veelgelezen weblog en tweede man van Crossway, de uitgever van onder meer John Piper en de English Standard Version, gooide de knuppel in het hoenderhok. Hoewel Taylor het boek nog niet helemaal gelezen had, bleek uit de video volgens hem duidelijk genoeg dat Bell „zich steeds verder weg beweegt van alles wat ook maar lijkt op Bijbels christendom”, schreef hij op 26 februari op zijn weblog.

De blogpost van Taylor werkte als een sneeuwbal die via sites als Twitter en Facebook een ware lawine veroorzaakte op internet. Nog dezelfde dag stond ”Rob Bell” in de top 10 van ”trending topics” van Twitter. Ongeveer iedere christelijk blogger voelde zich geroepen zijn mening te geven. Zelfs prominente seculiere kranten zoals USA Today en The New York Times pikten de discussie op.

Ook tal van andere christelijke prominenten mengden zich in het debat. Wat overblijft als het „spel van de suggestie” gespeeld is, is „een licht herziene versie van het liberale protestantisme”, noteerde dr. Albert Mohler op 1 maart zijn weblog. John Piper had minder woorden nodig. „Vaarwel, Rob Bell”, twitterde de baptistenpredikant uit Minneapolis meteen op 26 februari.

Dat Bell niet alleen staat in zijn opvattingen, blijkt uit de steunbetuigingen die hij kreeg. Zo nam Richard Mouw, president van Fuller Theological Seminary –Bell heeft daar gestudeerd–, het in USA Today voor hem op. „”Love Wins” is een geweldig boek dat valt binnen de grenzen van het orthodoxe christendom en dat een passie voor Jezus laat zien”, vindt Mouw. „Er zijn van die vrekkige mensen die vele anderen naar de hel verwijzen en maar weinigen naar de hemel en die plezier hebben in dat idee. Bell laat echter ruimte voor heel veel mysterie in de wijze waarop Jezus mensen bereikt.”

Mark Galli, hoofdredacteur van het evangelicale opinietijdschrift Christianity Today (CT), reageerde voorzichtiger. Rob Bell is een „horzel” die vragen opwerpt die evangelicalen serieus moeten nemen, schreef Galli op 2 maart op de website van CT. „God gebruikte ooit een ezel om Zijn wil bekend te maken. Dan kan hij zeker spreken door zowel traditionalisten als horzels.”

Bell gelooft dat er zoiets bestaat als een hel, zo blijkt uit ”Love Wins”, maar hij geeft een radicale draai aan de klassieke visie dat de hel de plaats van eeuwige straf is. „De hel is er in allerlei soorten, omdat er allerlei manieren zijn om in dit leven het goede, het ware, het schone en het menselijke af te wijzen. We kunnen er dus gevoeglijk van uitgaan dat we na dit leven hetzelfde kunnen doen.”

De hel na dit leven is in Bells opvatting een tijdelijke „periode van loutering” en een „intense ervaring van correctie.” Uiteindelijk komt het met alle mensen goed, denkt hij. Want God wil dat alle mensen zalig worden, en God krijgt wat Hij wil.

Het geloof dat God de meeste mensen voor eeuwig zal straffen is „misleidend en giftig”, zo schrijft Bell in het voorwoord. Het ondermijnt „de verspreiding van Jezus’ boodschap van liefde, vrede, vergeving en vreugde die onze wereld zo wanhopig nodig moet horen.”

Inmiddels zijn er ook diverse recensies van het boek te lezen op internet. Christianity Today plaatste er maandag al een op zijn website, geschreven door de hoofdredacteur. „Rob Bell houdt van Jezus en hij wil dat zo veel mogelijk mensen hetzelfde doen. Misschien helpt dit boek daarbij”, zo begint Galli zijn bespreking.

De toon is nuchter, maar Galli’s kritiek is niet mals. Bell vermijdt het woord ”universalist”, maar zijn positie komt daar wel op neer, concludeert Galli. Bell beroept zich op een „lange traditie”, maar feitelijk is het maar een „piepkleine minderheid” gedurende twintig eeuwen christendom die deze denkbeelden heeft aangehangen.

Hoe komt het dat Bell zo weinig kan met de verzoening door Christus’ voldoening, maar geen moeite heeft met de godheid of de opstanding van Christus? zo vraagt de hoofdredacteur van Christianity Today zich af. Het onderscheid moet wel gebaseerd zijn op „wat Bell denkt dat mensen van deze tijd kunnen geloven. Ik zie geen andere criterium dat een rol speelt.”

Nog kritischer is de reformatorische predikant Kevin DeYoung. Op de website van The Gospel Coalition, een netwerk van reformatorisch georiënteerde evangelicalen, staat een 21 pagina’s tellende recensie van zijn hand. DeYoung signaleert „tientallen problemen” met het nieuwste boek van Bell. Samengevat: „De theologie is heterodox. De geschiedschrijving is onnauwkeurig. De gevolgen voor zielen zijn verwoestend. Het Bijbelgebruik is onhoudbaar. En het ergste van alles: ”Love Wins” verlaagt het kruis en geeft een verkeerd beeld van Gods karakter.”