Hoe gevaarlijk is het vrijgekomen radioactief materiaal bij de kerncentrale van Fukushima in Japan?

„Omwonenden waren al geëvacueerd. Zij hebben dus geen risico gelopen. Werknemers van de kerncentrale moeten wel uiterst voorzichtig zijn. Tepco, de beheerder van de centrale, heeft al het niet-noodzakelijke personeel inmiddels teruggeroepen. Mensen mogen jaarlijks blootgesteld worden aan een bepaalde stralingsdosis millisievert. Dat is de eenheid waarin straling wordt uitgedrukt. Nu de centrale beschadigd is en er radioactief materiaal is ontsnapt, is de hoeveelheid millisievert veel hoger dan normaal. Maar in en rond de kerncentrale is nog werk te doen, er zijn dus werknemers nodig. De splijtstof moet gekoeld worden om ergere rampen te voorkomen. Werknemers mogen maar een uur werken om ervoor te zorgen dat ze niet met teveel straling in aanraking komen. Daarna kunnen ze niet meer worden ingezet en mogen ze pas volgend jaar weer aan de slag, omdat ze al blootgesteld zijn aan veel meer dan de normale toelaatbare jaardosis in millisievert.”

Wat gebeurt er als je in aanraking komt met teveel straling?

„Bij hele hoge stralingsdosis kan je misselijk worden, we spreken dan van een zogenoemde stralingskater. De radioactiviteit heeft effect op de werking van het maagdarmkanaal. Dat merk je al binnen enkele uren na de blootstelling aan radioactief materiaal. Als je aan een erg hoge stralingsdosis bent blootgesteld (ca. 10.000 milllisievert), kan je hieraan op korte termijn overlijden. Op de langere termijn verhoogt het risico op kanker. Hoe meer blootstelling, hoe groter het risico. Net als bij de zon. Hoe vaker en hoe langer je onbeschermd zont, hoe meer risico je loopt op huidkanker.”

Wat moeten omwonenden nu doen?

„Ze moeten ramen en deuren dichthouden totdat de wolk met radioactief materiaal is overgewaaid. Daarna is het grootste gevaar geweken. Radioactieve deeltjes zijn als stofdeeltjes. Die worden meegedreven met de wind en dalen neer op de bodem als het regent. Mensen die wel buiten zijn geweest tijdens het overdrijven van de radioactieve wolk, moeten zichzelf en hun kleren wassen om het radioactieve materiaal als het ware weg te spoelen.”

Kan een hoge dosis vrijgekomen radioactiviteit in Japan gevolgen hebben voor Nederland?

„Nee, dat kan niet. Theoretisch is het mogelijk dat een verdwaald stralingsdeeltje in Nederland terechtkomt, maar dat kan geen schade aanrichten. Daarvoor is Japan veel te ver weg. Wel is het mogelijk dat voedselproducten uit Japan extra gecontroleerd gaan worden op radioactieve stoffen.”