„Euroleiders laten schuldencrisis liggen”
AMSTERDAM (ANP) – Europa wil deze maand definitief afrekenen met de onrust over de toekomst van de eurozone. Economen zijn echter sceptisch over de weg die hiervoor wordt gekozen. „Men probeert de toekomst van de euro veilig te stellen, zonder de huidige crisis op te lossen”, aldus eurowatcher Carsten Brzeski van ING.
Meer economische samenwerking staat centraal vrijdag, als de leiders van de eurozone weer bij elkaar komen. Een belangrijk onderwerp, beaamde de Belgische econoom Paul de Grauwe, maar vooral op de lange termijn. „Veel voorstellen die nu worden gedaan hebben niets te maken met de financiële stabiliteit van de eurozone. Een verhoging van de pensioenleeftijd is op termijn wel noodzakelijk, maar nu moet vooral worden besloten om de slagkracht van het noodfonds voor eurolanden uit te breiden.”
Duitsland en Frankrijk verschoven de aandacht sinds eind vorig jaar van noodoplossingen voor eurolanden met financiële problemen naar de toekomstige inrichting van de eurozone. Om een nieuwe crisis te voorkomen moeten landen hun beleid op het gebied van lonen, pensioenen en belastingen veel beter op elkaar afstemmen, stelden zij. „Een plan om alle landen wat Duitser te maken”, vatte Brzeski samen.
Die voorstellen negeren echter de urgentie van de huidige crisis, stellen beide economen vast. Dat die nog niet is verdwenen bleek deze week uit de recordrentes op Portugese schulden en de afwaardering van de kredietwaardigheid van Spanje door Moody’s.
„Er is nog veel wantrouwen over de mogelijkheden om landen uit de problemen te halen”, aldus De Grauwe. „Dat moet eerst worden weggenomen, dan kan de rust terugkeren.” Portugal deed daarom opnieuw een stevig beroep op de andere eurolanden om de capaciteiten van het noodfonds snel uit te breiden. Alleen zo kan worden voorkomen dat het land daadwerkelijk noodsteun moet aanvragen, aldus de regering.
Een groter noodfonds stuit echter vooral in Duitsland op grote weerzin. Als grootste economie van Europa loopt Duitsland het grootste risico als de reddingsoperaties mislukken. Voor bondskanselier Angela Merkel geldt daarom: Eerst afspraken over strengere regels, voordat er over vergroting van het fonds kan worden gepraat.
Het belangrijkste onderwerp blijft vrijdag echter onbesproken, denkt Brzeski. „Men blijft om de houdbaarheid van de schulden heendraaien. Maar iedereen kan zien dat het bijna onmenselijk is wat Griekenland moet doen om de schulden te verlagen.” Uiteindelijk moeten politici beslissen of ze landen als Ierland en Griekenland toestaan om delen van hun schuld af te boeken. Dat kan Europese banken echter in grote problemen brengen.
Eind maart moet er een ‘totaalpakket’ voor de eurozone op tafel liggen. Lukt dat niet, dan ontstaat er weer veel onrust op de financiële markten, voorspelt De Grauwe. Volgens Brzeski zal de paniek niet zo groot zijn als vorig jaar. „Toen werd er gevreesd voor het uiteenvallen van de eurozone. Inmiddels is in elk geval duidelijk dat Duitsland dat niet wil laten gebeuren.”